13. Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko Plana 2017- 2020

Testu osoa deskargatzea

Informazio gehigarria

Euskadiko COVID-19aren pandemiaren testuinguruan, Plan Estrategikoaren azken ebaluazioa eta aurreko plan estrategikoen ebaluazioak funtsean desberdinak dira, funtsezko arrazoi hauengatik:

Pandemiaren aurrekaririk gabeko eragina: COVID-19aren pandemia aurrekaririk gabeko gertaera izan zen, eta eragina izan zuen mundu osoan. Euskadiren kasuan, pandemiak berehalako eragin esanguratsua izan zuen ekonomian, osasun publikoan eta eguneroko bizitzan. Jarduera turistikoa, euskal ekonomiaren zati garrantzitsu bat, ia hutsera murriztu zen bidaia-murrizketen eta osasun-kezken ondorioz.


Lehentasunen aldaketa: COVID-19aren pandemiak aldaketa drastikoa ekarri zuen euskal administrazioen lehentasun eta ikuspegietan. Agintariek osasun krisiaren kudeaketara bideratu behar izan zituzten ahaleginak. Horrek barne hartu zuen pandemiak eragindako enpresa, langile eta sektoreentzako larrialdiko laguntza-programak antolatzeko beharra. Administrazioen ikuspegian izandako aldaketa horrek eragin nabarmena izan zuen gobernantza- eta legegintza-lanean.


Ziurgabetasuna eta etengabeko egokitzapena: COVID-19aren pandemiak ziurgabetasun handia sortu zuen, eta horrek epe luzerako estrategiak planifikatzea eta ezartzea zaildu zuen. Aurreko plan estrategikoak ingurune egonkorrago batean diseinatu ziren; pandemiak, berriz, etengabe egokitu behar izan zuen, egoerak aurrera egin ahala eta erantzun-neurri berriak garatu ahala.


Aldaketak kontsumitzaileen mugikortasunean eta portaeran: Pandemiak erabat aldatu zuen pertsonak mugitzeko, kontsumitzeko eta erabakiak hartzeko modua. Horrek eragin zuzena izan zuen turismo-jardueran eta beste sektore ekonomiko batzuetan. Baliteke aurreko plan estrategikoak dinamika horien mende ez egotea, eta, beraz, ezin dira zuzenean alderatu Plan Estrategikoarekin pandemiaren testuinguruan.


Laburbilduz, Plan Estrategikoaren ebaluazioa bakarra da Euskadin, COVID-19aren pandemiaren testuinguruan, eta ezin da zuzenean alderatu aurreko plan estrategikoen ebaluazioekin, pandemiak aurrekaririk ez duen eragina, administrazioen lehentasunen aldaketa, etengabeko ziurgabetasuna eta kontsumitzailearen portaeraren aldaketak direla eta. Faktore horien ondorioz, ebaluazio hori funtsean desberdina da, eta ezohiko egoeretara egokitutako ikuspegia eskatzen du.

Helburuak

2017-2020 TMKPE honen helburuetako bat, besteak beste, jarduera publikoaren lehentasunezko arloen plangintza eta identifikazioa da, horien bidez turismoaren, merkataritzaren eta kontsumoaren arloan gobernu-ekintza sustatu ahal izateko, koordinatuta eta eraginkortasunez aurrera egiteko eta Euskadi solidarioa, jasangarria eta lehiakorra lortzeko.

Kalitateko enplegua, gizarte-jasangarritasuna eta suspertze ekonomikoa dira TMKPE honen xede.

 Euskadik ez du bere inguruneko gizarte garatuen ohiko joerara jo; beraz, hazten ari den sektore tertziario indartsua du eta, hori, dagoeneko, BPGd-aren % 69 da. Merkataritza ia zerbitzuen sektorearen guztizkoaren gaineko % 16 da eta, turismoa, % 8,6.

TMKPE-k bere eginkizuneko sektoreek kualitatiboki eta kuantitatiboki hazteko duten gaitasunaren eta ezaugarrien analisi eta diagnostiko sakona egin du, eta bere diseinuan, zeharka, Sailak ezarritako garapen jasangarriko, gizarte-erantzukizuneko eta lurralde-orekako 3 xedeak jaso ditu, eta bere jarduketaren helburu global gisa honako hauek planteatzen dit

  • Hazkunde turistiko sendoa, enplegu gehiagorekin eta hobearekin
  • Merkataritza-sektorearen lehiakortasunaren sustapena
  • Pertsona kontsumitzaileen defentsa eta kontsumo arduratsuaren sustapena

Aurrekariak

Legegintzaldirako Gobernu Programaren oinarrian euskal gizartearekin hartutako konpromisoen nukleorik esanguratsueneko politika eta plantzat hartzen direnak identifikatu ziren.

2017ko urtarrilaren 17an, Eusko Jaurlaritzak 2016?2020 XI. Legegintzaldiko gobernuaren plan estrategikoen egutegia onesteko Akordioa hartu zen.

Gobernu Programak, guztira, 15 plan estrategiko jaso ditu, eta horiek Gobernu Kontseiluak ezarritako helburuei erantzuten diete, eta “2020 Europa Estrategia"rekin bat datoz. Plangintza horrek Euskadin giza garapena, hazkuntza ekonomikoa eta hazkuntza adimenduna sustatzen du. Planak, halaber, bat datoz Nazio Batuen Garapen Jasangarriko Helburuekin.

Legegintzaldia

XI. Legegintzaldia

Esku hartzen duten sailak

2017-2020rako Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko Plan Estrategikoa idazteko, gardentasunaren, gobernu onaren eta parte-hartzearen printzipioak hartu dira abiapuntu, eta sektoreetako eragile publiko eta pribatuen lankidetza izan da, tailer eta kontsulten bidez.

Estrategiaren helburua da bere konpromisoak Eusko Jaurlaritzaren sailen politiketan sartzea eta, aldi berean, politika horien ekarpena sendotzea.

Erlaziorik gehien duten plan estrategikoak “enplegua eta suspertze ekonomikoa” ardatzaren pean koordinatutakoak dira, eta ardatz horrekin harremana duten Gobernuko sailak.

Zeharkako gaietan (Berdintasuna, Euskara, Estatistika ofiziala), koordinazioa Saileko teknikari eta arduradunen parte-hartzearen bidez bideratzen da.

Gizarte-eragileek partizipazioa

Turismoa:

Aldundien, 3 hiriburuetako udalen turismo-arloak, turismo-bulegoak, turismo-elkarteak, lankidetza-erakundeak, biltzarren jauregiak eta museo nagusiak, Euskadiko turismo-mahaiko kideak, ekitaldiak antolatzen dituzten enpresak

Merkataritza:

Beste erakunde batzuk, bereziki, udalak, eta toki-mailako beste erakunde batzuk

Merkataritzako elkarte-/erakunde-egituraren ekosistema (hiru lurraldeetako merkataritzako federazio sektorialak - Euskomer eta hura osatzen duten lurralde kideak; Euskaldenda; zinako elkarte-egitura; merkataritza-ganberak etab.).

Dauden foroen artean, Ekintzailetzaren aldeko Erakundeen arteko Mahaia aipatu behar da eta, jakina, Merkataritzako Kontsulta Kontseilua.

Kontsumoa:

  • KIUBak (Kontsumitzaileen Informaziorako Udal Bulkegoak) eta KIUBik gabeko udalak
  • KIUBak eta kontsumitzaileen elkarteak
  • Beste autonomia-erkidego batzuetako kontsumo-erakundeak
  • Kanpoko beste erakunde batzuk (garraioko batzorde arbitrala, profesionalen elkargoak etab.)
  • Beste autonomia-erkidego batzuetako kontsumo-erakundeak eta AECOSAN

Eraginak

Araudian eragina :
  • 13/2016 LEGEA, uztailaren 28koa, Turismoari buruzkoa. Legeak sistematizatu eta zabal zehazten du turismoaren eremuan esku hartzen duten subjektu eta agenteen jarduera, eta, horretarako, ostatu emateko eta bitartekaritzarako irudiei eta horien espezializazioari dagokienez dauden azken nobedadeak sartzen ditu, dagoeneko badauden turismo-mota berrietara egokitu behar baitira.
  • 7/2008 LEGEA, ekainaren 25ekoa, Merkataritza Jardueraren Legearen bigarren aldaketari buruzkoa.
  • 7/2000 LEGEA, azaroaren 10ekoa, Merkataritza Jarduerari buruzko 7/1994 Legearen aldaketari buruzkoa.
  • 7/1994 LEGEA, maiatzaren 27koa, Merkataritza Jarduerari buruzkoa.
  • 6/2003 Legea, abenduaren 22koa, Pertsona Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Estatutuari buruzkoa. 9/2007 Legeak, 7/2008 Legeak eta 2/2012 Legeak aldatu dute.
  • 9/2007 Legea, ekainaren 29koa, Kontsumobide-Kontsumoaren Euskal Institutua sortzeari buruzkoa.
  • 159/2011 Dekretua, uztailaren 12koa, Kontsumobide-Kontsumoaren Euskal Institutuaren Egiturari eta Antolamenduari buruzkoa.
Antolamenduan eragina:

Administrazio Orokorrarekin lankidetzan eta koordinazioan jarduteko, dauden sailen arteko koordinazio-mekanismoak baliatu daitezke edo, ez dauden kasuetan edo aldatu beharra daukaten kasuetan, horiek sortu eta/edo berariaz egokitu daitezke; eta, era berean, beste tresna berri batzuk edo aurreikusitako foroak hobetu daitezke.

Aurrekontu eta finantzetan eragina:

Administrazio Orokorraren, sozietate publikoen eta 2020rako Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko Plan Estrategikoari esleitutako helburuekin lotutako erakunde autonomoen aurrekontua 153.620.200 milioi eurokoa da (gutxi gorabehera).

Zuzkidura ekonomikoa Plana sustatzen duen Sailarekin lotura duten arloetan Planaren helburuekin zerikusia duten partidek eratzen dute, hura prestatzeko laguntza teknikorako partidek eta datozen hiru ekitaldietarako Euskadiko aurrekontu-jarraibideetan ezarritako lerradurak.

Aipatutako aurrekontu-baliabideez gainera, 2017-2020 TMKPE-k Estatuak, Europako funtsen bidez, autonomia-erkidegoen esku dagozkien sektoreen garapena suspertzeko jartzen dituen partidak izan ahalko ditu.

Aurrekontuan eragina duten, eta TMKPE-rekin lotutako, plan, ekintza eta laguntza bideen zati proportzionalak, etorkizunera begira estimatuko dira, dagokion analisi zehatza eginda, eta behin betiko TMKPE-n jasoko dira.

Zehazki, Ekonomiaren Susperraldiaren eta Enpleguaren aldeko 2017-2020 Esparru Programan eta berarekin bat datozen planetan konfluentziak, sinergiak eta elkarlanerako espazioak detektatu eta baloratuko dira

  • Enplegu Plana
  • Berrikuntza Plana (ZTBP 2020)
  • Nazioartekotze Estrategia. Basque Country 2020
  • Ingurumen Esparru Programa 2020
  • Lanbide Heziketako V. Euskal Plana 2018-2021
  • Inbertsio Publikorako Programa
  • 2020 Agenda Digitala
  • Euskal Elikagaien Industria sustatzeko Plana

Gastua TMKPE-k zehaztutako ardatz nagusietara bideratuko da, alegia: Turismo-eskaintza paregabearen garapena, merkatu eta turisten harrera eta fidelizazioa, tokiko biztanlerian sektoreko jarduerekin balioa sortzea, eraginpeko sektoreetan lehiakortasuna sortu eta sustatzea eta lurralde-egokitzapena eta -plangintza, bai eta sektoreen modernizazioa eta gaztetzea eta hiri-inguruneen merkataritza-kudeaketa ere.

Beste jardueretan eragina:

2017-2020rako Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko Plan Estrategikoak, nagusiki, Euskadiren esparruan Euskadi-Basque Country Estrategiarekin bat egingo du, eta, Europako esparruan, 2020rako Europa Estrategiarekin, Lehendakaritza buru izanik.

  • Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailaren barruan, Lurralde Plangintzaren Sailburuordetza, merkataritzari dagokionez, lurralde-plangintza sektorialean sakontzeko.
  • Enpleguko eta Gizarte Politiketako Sailaren barruan, Enplegu eta Gazteriako Sailburuordetza, banaketaren sektorean prestakuntza-lehentasunak finkatze aldera, Lanbiderekin elkarlanerako formulak bilatzeko, horrela enplegurako aldizkako prestakuntza egokia eta eraginkorra lortuz.
  • Ekonomiaren Garapen eta Azpiegitura Sailaren barruan, Nekazaritzako, Arrantzako eta Elikagai Politikako Sailburuordetza, lehia-lankidetzako proiektu bereziak antolatzeko eta Azpiegitura Sailarekin, Teknologia, Berrikuntza eta Lehiakortasun Sailburuordetza, berrikuntzari, ekintzailetzari eta enpresen digitalizazioari dagokienez.
  • Hezkuntza Sailaren barruan, Hezkuntza Sailburuordetza eta Lanbide Heziketako Sailburuordetza, eragileen prestakuntzako esku-hartzeak ordenatu eta egituratzeko, eskaintza dimentsionatu eta egoki bat eratzeari begira, kontuan harturik zer-nolako beharrizanak dituzten hasierako prestakuntzan eta enplegurako prestakuntzan langileek (landun nahiz langabe).
  • Gobernantza Publiko eta Autogobernu Sailaren barruan, Funtzio Publikoko Sailburuordetza, Sailaren barneko talde teknikoa sendotzeko
  • Lehendakaritzarekin, Turismo Estrategiaren eta 2017-2020 Euskal Turismoaren Plan Gidariaren segimendurako eta horiek Eusko Jaurlaritzaren gainerako plan estrategikoekin koordinatzeko.
  • Ogasun eta Ekonomia Sailarekin, ekintzailetza berritzailea finantzatzeko mekanismoak sartu ahal izateari dagokionez.
Erakunde harremanetan eragina:

Beste gobernu-arlo batzuekin lankidetzan eta koordinazioan jarduteaz gainera, 2017-2020 TMKPEk beste erakunde batzuekin koordinazioa eta lan partekatua behar du, bereziki, aldundi eta udalekin eta toki-mailako beste erakunde batzuekin, merkataritza-ganberekin; horiekin koordinazioa eta osagarritasuna bilatu behar da, elkar ez estaltzeko.

Koordinazio hori antolatzeko, dagoeneko zenbait bide daude; batzuk erakunde-izaerakoak baino ez dira, eta beste batzuk mistoak; horietan, erakunde eta eragile ekonomiko eta sozialak daude. Daudenen artean, Turismo Mahaia, Ekintzailetzaren aldeko Erakundeen arteko Mahaia eta Merkataritzako Kontsulta Kontseilua daude.

Bazkide gisa Turismoaren Munduko Erakundean (TME) parte hartzea eta Ecotrans eta Necstour turismo jasangarrirako Europako sareetan parte hartzea.

Plana burutzeko aurreikusi den epea

2017 - 2020

Lortutako faseak

Fase Hasiera data Amaiera data Egoera
Oinarrizko ildo estrategiko eta ekonomikoak markatzea Amaituta
Oinarrizko ildo estrategiko eta ekonomikoei buruzko txostenak egitea Amaituta
Plana egitea Amaituta
Planei buruzko txostenak egitea Amaituta
Gobernu Kontseiluan plana onartzea Amaituta