2023. urteko datuak

Ahuleziak

Enpresaren estrategiarik edo plangintzarik eza edo sektorearen profesionalizaziorik eza: urteko kudeaketa-planik ez izatea, lortu beharreko ekintzak eta helburuak zehaztuta. Litekeena da estrategiarik eza desinformazio orokorraren ondorio izatea, joera berriei, produktu berriei, bezeroen ezagutza faltari, beharrei eta abarri dagokienez. Horren ondorioz, askotan, merkataritzak ezin du kudeaketa profesionalizatua eraman.

Belaunaldi-erreleborako baliabiderik eza. Erretiroagatik ixten dituzten saltokiak ondorengoek edo langileek ordezkatzeko zailtasuna. 2022an, establezimenduen % 13,6* bakarrik erosi ziren negozio-eskualdatze baten bidez.

Adinean aurrera doazen eta/edo belaunaldi-erreleborik ez duten enpresarien sektorea. EAEko txikizkako merkataritza-sektorea kudeatzen duten pertsonen batez besteko adin altua; horrek zaildu egiten du negozioa egokitzea edo garatzea, alde teknologikoagatik edo oso urruti ez dagoen erretiro baten aurrean interesik ez izateagatik. Batez besteko adina 50 urtekoa* da. Euskal merkataritza-establezimenduen % 70,7* 45 urtetik gorako pertsona batek kudeatzen ditu.

Mehatxuak

Aisialdirako, bidaietarako eta jatetxeetarako gastu-ihesa. Euskal kontsumitzaileak beren erosketa-saskiaren osaera berrantolatzen ari dira. 2020tik 2021era bitartean, familiaren gastua merkataritzan -%3,77** murriztu zen, eta aisialdiko, ostalaritzako eta turismoko gastua, berriz, +%26,88**.

Barruko eta kanpoko mugikortasuna. Erdialdekoak ez diren merkataritza-eremuek ez dute aparkaleku-plazen, oinezkoentzako merkataritza-kaleen, merkataritza-seinaleen eta azpiegituren kalitate ezin hobearen eskaintza egokirik. Alderdi horiek guztiek zaildu egiten dute kontsumitzaileak hiriko merkataritza-ingurune horietara erakartzea.

Demanda uzkurtzea. Inflazio handia eta interes-tasa iraunkor handiak bezeroen kontsumo-ahalmena murrizten ari dira.

Indarguneak

Tokiko merkataritza bezeroarekiko hurbiltasunagatik, prestasunagatik eta konfiantzagatik balioesten da. Bezeroa zentroan jartzeak zenbaki bat baino zerbait gehiago izatea ahalbidetzen du, erosketa-patroiak eta kontsumitzailearen beharrak ulertzea funtsezkoa da negozioaren hazkundean. Bezeroen profila ezagutzen denean, eskaintza pertsonalizatuak egin daitezke, bezeroen atxikipenarekin eta diru-sarrerei eustearekin leialtasuna areagotuko dutenak.

Tokiko merkataritzan erosteak iraunkortasuna ematen du online merkataritzaren aurrean. Tokiko negozioetan egindako erosketek erregaia eta garraioa aurreztea dakarte, baita enbalajeetan hondakin gutxiago sortzea ere.

Metatutako esperientzia. Sektorean ibilbide luzea duten enpresaburuen presentzia handia. Euskal saltokien batez besteko antzinatasuna 23 urtekoa* da.

Aukerak

Connect-Commerce. Mezularitza-aplikazioak erabiltzea, hala nola whatsApp, bezeroekin zuzenean komunikatzeko bitarteko gisa eta salmenta-kanal potentzial gisa.

Erakundeen laguntza. Administrazio publikoak jakitun dira merkataritzak hirietako ekonomian eta bizitzan duen garrantziaz, eta dinamizaziora, prestakuntzara, profesionalizaziora, ekintzailetzara, modernizaziora, digitalizaziora eta enpresa-ordezkapenera bideratutako proiektu ugari bultzatzearen aldeko apustua egiten ari dira, sektoreak doan jaso ditzakeen dirulaguntzen eta aholkularitzaren bidez. Era berean, merkataritzaren sustapenari eta laguntzari lotutako erakundeei laguntzen ari zaie.

Silver economy. Biztanleriaren zahartzea aukera bat da sektore guztientzat. NBEren "Munduko Biztanleriaren Aurreikuspenak" txostenaren arabera, 2050ean, munduko biztanleriaren % 16k (sei pertsonatik batek) 65 urte baino gehiago izango ditu, 2019ko % 9aren aldean (hamaika pertsonatik batek). Espainiaren kasuan, EINen kalkuluen arabera, 2068rako 14 milioi adineko baino gehiago egon daitezke, biztanleria osoaren % 29,4. Adinekoen eta haien familien beharrei eta motibazioei erantzuteko jarduera ekonomiko espezifikoa funtsezkoa da. Ekonomia silverizatzeko eta produktuak eta zerbitzuak publiko seniorrera egokitzeko prozesua geldiezina da, edozein sektoretan jarduten dela ere.

* Euskal Txikiskako Merkataritzaren Barometroa 2022. Enfokamerrek egina.

** Familia-gastuaren inkesta. EUSTATek egina.