1. oinarria. Xedea, aplikazio-eremua eta definizioak.

1. Agindu honen xedea da mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko esku-hartzeei Europak emandako laguntza-neurriaren deialdia egitea 2024rako. Laguntza-neurri hori MAES Mahastizaintzako eta Ardogintzako Esku-hartze Sektorialaren barruan dago, Espainiako Erresumaren 2024-2027ko NPE Nekazaritza Politika Erkidearen Plan Estrategiko Nazionalaren esparruan, eta helburutzat du mahasti-ustiategien lehiakortasuna handitzea, haien laborantza klima-aldaketara egokitzea eta hura ingurumenaren aldetik jasangarriagoa egitea.

   Laguntza horien kudeaketak hainbat ekitaldi ekonomiko hartzen dituela kontuan hartuta, denbora-aipamenak «n» urterako egingo dira, non «n» laguntza-eskabideak aurkezten diren Nekazaritza Bermatzeko Espainiako Funtsaren ekitaldiari dagokion urtea baita; deialdi honen kasuan, 2024a.

2. Agindu honen aplikazio-eremua ardogintzarako mahatsak ekoizteko asmoz mahastiak berregituratzeko edo birmoldatzeko egiten diren esku-hartzeak izango dira, eragiketen xede diren eta Euskal Autonomia Erkidegoko lurraldean kokatuta dauden lurzatietan egiten diren horiek.

3. Agindu honetan xedatutakoa aplikatzeari dagokionez, honela ulertuko dira definizio hauek:

   1. Agintaritza eskuduna: Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburua.

      Euskal Autonomia Erkidegoan Nekazaritza Bermatzeko Europako Funtsak (NBEF) eta Landa Garapenerako Europako Nekazaritza Funtsak (LGENF) finantzatutako gastuen erakunde ordaintzailearen antolamendua eta jarduteko araubidea ezartzen dituen abenduaren 9ko 275/2020 Dekretuaren 12. eta 13. artikuluen arabera, erakunde ordaintzaileak izango du zehazki, nekazaritza eta abeltzaintzaren arloan eskumena duen zuzendaritzak ordainketak zuzenean baimentzeko eginkizuna. Era berean, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako lurralde historikoetako foru-erakundeek eskatzaileei informazioa eta aholkularitza emateko, eskabideak jasotzeko eta administrazio- eta landa-kontrolak egiteko jarduerak egingo dituzte, zeinak dagokien lankidetza-hitzarmenaren bidez artikulatuko baitira.

   2. Jabea: kasuan kasuko eragiketa egingo den mahastia dagoen lurzatiaren jabetza-titulua duen pertsona edo pertsonen taldea, taldearen edo kideen forma juridikoa edozein dela ere.

   3. Mahastizaina: pertsona fisiko edo juridikoa, edo pertsona fisiko edo juridikoen taldea, taldearen edo haren kideen forma juridikoa edozein dela ere, mahastiz landatutako sail bat duena jabetzan zein errentamendu- edo partzuergo-erregimenean, edo zuzenbidearen araberakoa den eta dagozkion tributuen likidazio-dokumentuaren bidez froga dezakeen beste edozein eratan, eta uzta mahastizaintzako eta ardogintzako produktuak merkaturatzeko erabiltzen duena edo Batzordearen 2017ko abenduaren 11ko (EB) 2018/273 Erregelamendu Eskuordetuaren 3.2 artikuluak aurreikusten dituen salbuespenen onuradun dena, hau da, saila esperimentazio-helburuetarako edo txertatutako mahasti amak landatzeko erabiltzeko salbuespenena. Erregelamendu hori indarrean jarri aurretik mahasti sail bat lantzen zuen eta mahastizaintza-erregistroan mahastizain gisa inskribatuta zegoen pertsona fisiko edo juridikoarentzat betetzat jotzen da definizio hori.

   4. Etorkizuneko mahastizaina: pertsona fisiko edo juridikoa, edo pertsona fisiko edo juridikoen taldea, taldearen edo haren kideen forma juridikoa edozein dela ere (hala nola ondasun-erkidegoak eta titulartasun partekatuko ustiategiak), erauzteko ebazpen baten, birlandatzeko baimen baten edo mahastizaintza-erregistroan bere izenean inskribatutako eskubideen bihurketa-baimen baten titularra dena eta, gainera, aurreko definizioaren arabera mahastizaina ez dena.

   5. Mahasti-lurzatia: mahastizain bakar batek mahatsondoa lantzeko erabiltzen duen lursail jarraitua, barruti multzo batez osatua, zeinak Nekazaritzako Lurzatiak Identifikatzeko Informazio Geografikoaren Sisteman (SIGPAC) erreferentzia alfanumeriko batez edo gehiagoz grafikoki adierazita baitaude.

   6. Ekintza: agindu honen II. eranskineko jarduerak, diruz laguntzeko jardueratzat zehaztutakoak.

   7. Eragiketa: mahastizain baten eskabidean sartutako mahasti-lurzati jakin bat berregituratzeko eta birmoldatzeko ekintzen multzoa.

   8. Erauzketa: mahatsondoz landatutako sail batean dauden mahats-orpoak erabat ezabatzea. Erauzketa horren barruan, landarearen txertaka nahiz aireko zatia kentzea sartzen da.

   9. Finantza-ekitaldia edo NBEFren ekitaldia: «n1» urteko urriaren 16tik «n» urteko urriaren 15era bitartekoa.

   10. Kanpaina edo mahastizaintzako kanpaina: urte jakin bateko abuztuaren 1etik hurrengo urteko uztailaren 31ra bitarteko aldiari dagokiona.

   11. Laguntza jasotzen duen mahasti saila: mahatsondoz landatutako lursaila, mahats-orpoen kanpo-perimetroak zedarritzen duena, eta bazter bat, mahatsondo-ilaren arteko distantziaren erdiko zabalera duena, 2021eko abenduaren 7ko Batzordearen (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 42. artikuluan ezarrita dagoen moduan (erregelamendu horrek Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren (EB) 2021/2115 Erregelamendua osatzen du).

   12. Mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko eragiketa egiten den mahasti sailaren malda: SIGPAC barrutiarena, edo, SIGPAC barruti bat baino gehiago badaude, eragiketa egingo den lurzatiaren SIGPAC barrutien malda lurzatiaren arabera haztatzearen emaitza. Terraza-lurzatiei dagokienez, lurzatiak berez duen inklinazioaren arabera zehaztuko da malda, terrazak kontuan hartu gabe.

   13. Abandonatutako mahasti-lurzatia: duela bost urte baino gehiago landatutako mahasti-lurzatia, merkaturatu daitekeen produktu bat lortzeko laborantza erregular bati lotuta ez dagoena eta erauzita ere jada ez diona ekoizleari eskubiderik ematen birlandatzeko baimena lortzeko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2013ko abenduaren 17ko 1308/2013 (EB) Erregelamenduaren 66. Artikuluaren arabera.

   14. Lur-lantze sakona: lurra prestatzeko lana, ezarriko den mahastiaren sustrai-sistema eta mahats-orpoak egoki garatuko direla ziurtatzekoa. Lur-iraulketako eta zorupe-lanketako lanak ere barne har ditzake, baita aitzurtzea ere. Potentzia handiko traktoreen, golde belarridunen, ripperen, neurri handiko txiselen edo atzerako hondeamakinen bidez egiten da.

   16. Harrigabetzea: makineria egokiarekin hala nola harrigabetzeko makina edo atzerako hondeamakina edo eskuz egiten den lana, mahastia landatzeko eta ezartzeko eta ondorengo labore-lanak egin ahal izateko lurzorutik behar adina harri kentzekoa. Ekintza horretan kendutako harriak behar bezala kudeatu behar dira, eta ez dira alde batera utzi behar laguntza jasotako lurzatiaren mugakide diren eta nekazaritzarako ez diren lurretan.

   17. Egokitzea: irregulartasunak berdintzeko lana, horrela landaketan erosoago aritzeko edo lurzorua bera zein lurzatiko ur-banaketa homogeneizatzeko egiten dena. Horrek ez du esan nahi ezpondak edo lur-erauzketak egin behar direnik, baizik eta lurra berdindu eta lautu egin behar dela.

   18. Lurrazaleko lana: lur-lantze sakonen ondoren geratu diren zokorrak xehatzeko eta lurzoruaren azaleko geruzak aireztatzeko da lan hori. Kultibadore-, txisel-, erdi txisel- edo rotavator-pasaldien bidez lortzen da, eta, horren ondoren, alperra edo area pasa daiteke lurrazala ixteko.

   19. Nibelazioa: lurzorua fisikoki egokitzea goiko aldeetako lurra kenduz, beheko aldeetara eramanez eta han utziz, azalera laua uzteko eta, hala, nekazaritza-lanak errazago egiteko. Ezpondak eta lur-erauzketak egin beharra dakar. Lan hori kanpoko enpresa espezializatu batek egin behar du, lurzatia lautzeko makineria egokiarekin, hala nola motonibelagailua, hondeamakina eta bulldozerra. Berdintze-lana eskatu ahal izango da eragiketak egingo diren SIGPAC barrutiaren malda % 5etik gorakoa bada, edo, SIGPAC barruti bat baino gehiago daudenean, ehuneko hori hartuko da, eragiketa egingo den lurzatiaren SIGPAC barrutien malda aldez aurretik haztatu ondoren, azalera kontuan hartuta.

   20. Sestra-kurben araberako landaketa: nolabaiteko malda duten lursailetan, lursailaren sestra-kurben norabidean landatzen da. Oro har, trazadura kurbatua izaten da, jariatzea eta higadura murrizteko. Ekintza hori eskatzeko, proiektu tekniko bat aurkeztu behar da.

   21. Key line sistemaren bidez landatzea: lerro giltzarria identifikatuz lur-eremu bateko ur-baliabideen erabilera onuragarria maximizatzeko eta lur-eremu hori berroneratzeko teknika. Horrekiko paraleloan landatzen da. Ekintza hori eskatzeko, proiektu tekniko bat aurkeztu behar da.

   22. Oholesia: landaredia gidatzeko sistema goratua, horma-sarea baino gorago ipintzen dena, 1,75 m-ko altueratik gora. Inguruneko erabilera ohikoa da eta erabilitako mahats-barietateen labore-lanak hobeto egitea ahalbidetzen du. Mahastiari eusteko sei alanbre edo gehiago izan behar ditu.

   23. Parrala: mahastiko landaredia gidatzeko sistema, 60-80 cm-an behin gurutzatzen diren alanbreen egituraz osatua; egitura bi metrotik gorako luzera duten zutoinetan bermatzen da, eta mahastiaren lursail osoa estaltzen du. Landaredia plano horizontalean garatzen da, alanbreen gainean.

       2. oinarria. Onuradun izateko betekizunak.

       1. Mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko laguntzak mahastizainek edo etorkizuneko mahastizainek jaso ahal izango dituzte, baldintza hauek betetzen badituzte: mahastiak ardotarako mahatsa ekoizteko erabiltzea, eta, haiek ustiatutako mahasti sail guztietarako, mahasti-landaketen indarreko araudia betetzea, bai eta nahitaezko aitorpenei buruzko xedapenak ere, Batzordearen 2017ko abenduaren 11ko (EB) 2018/273 Erregelamendu Eskuordetuaren VI. kapituluaren arabera. Berregituratutako edo birmoldatutako lurzatiek, betiere, Euskal Autonomia Erkidegoko hiru lurralde historikoetako batean kokatuta egon behar dute.

       2. Honako hauek ezin dira izan laguntzen onuradun:

          1. Dirulaguntzei buruzko azaroaren 17ko 38/2003 Lege Orokorraren 13. artikuluan ezarritako baldintzak, bai eta Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legearen testu bateginean eta Euskadiko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legearen testu bateginaren 50. artikuluan ezarritakoak ere, betetzen ez dituztenak.

             Euskal Autonomia Erkidegoko Ogasun Nagusiaren Antolarauei buruzko Legearen testu bateginaren 50.4 artikuluan eta 52.1 artikuluaren azken apartatuaren azken tartekian aurreikusitakoaren ondorioetarako, pertsonek edo entitateek dirulaguntzak itzultzeko betebeharren ordainketak egunean dituztela irizten zaio Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren edo haren sektore publikoaren edozein erakunderekiko zorrik ez badute dirulaguntzen itzulketengatik epe exekutiboan, edo, onuradunen edo entitate laguntzaileen kasuan, haien kontra premiamendu-bidea baliatzerik ez dagoenean, borondatezko epean erantzun gabeko zorrik ez badute.

             Pertsonek edo entitateek dirulaguntzak itzultzeko betebeharren ordainketak egunean dituztela irizten zaio zorrak geroratuta edo bermatuta daudenean, edo dagokion ebazpenaren aurkaratzea dela-eta horiek bertan behera uztea erabaki denean.

          2. Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 2ko (EB) 2021/2116 Erregelamenduaren 62. artikuluaren arabera araudian ezarritako onargarritasun- eta lehenespen-irizpideak betetzeko baldintzak berariaz sortu dituztenak, horrela izan dela frogatzen bada; erregelamendu hori Nekazaritza Politika Erkidearen finantzaketa, kudeaketa eta jarraipenari buruzkoa da, eta 1306/2013 (EB) Erregelamendua indargabetzen du.

          3. Uraren arloan eskumena duen agintaritzak (Ebroko Konfederazio Hidrografikoak, Kantauriko Konfederazio Hidrografikoak edo URA Uraren Euskal Agentziak, kasuan kasuko eremu geografikoaren arabera) baliabide hori legez kanpo erabiltzeagatik zehapen irmoa ezarri dien eskatzaileek ez dute inolako zenbatekorik jasoko mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko, eskatua duten ureztalurretan.

             Hala ere, pertsona horiek, lehorreko mahastietarako, eskatu ahal izango dituzte laguntza horiek.

          4. 2019-2023ko aldirako PASVE mahastizaintzaren eta ardogintzaren sektoreari laguntzeko programaren aurreko deialdietan laguntza-eskabideak onartu zaizkien mahastizainak, hurrengo bi deialdietarako, baldin eta:

             1. Eskatutako eragiketa baten laguntzari uko egin bazioten onartua izan ondoren, salbuespen honekin: laguntza onartzen zuen ebazpena jakinarazi eta hilabeteko epean jakinarazi bazuten ukoa.

             2. Ez bazuten onartutako eragiketa bat ordaintzeko eskatu laguntza eskatu ondorengo bigarren finantza-ekitaldian ordainketa-eskaera aurkezteko autonomia-erkidegoak ezarritako epea amaitu ondoren.

             3. Onartutako eragiketa batean ordainketa eskatu zuten arren, eragiketa ez bazuten egikaritu.

                Aurreko a), b) eta c) apartatuetan adierazitako kasuak ez dira aplikatuko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 2ko (EB) 2021/2116 Erregelamenduaren 3. artikuluan aipatutako ezinbesteko kasuetan edo salbuespenezko egoeretan, ezta, salbuespenez, eragiketa behar bezala gauzatzea eragozten duten arrazoien bidez justifikatzen diren kasuetan ere, dagokion lurralde historikoko organo kudeatzaileak berariazko ebazpen bidez onargarritzat jotzen baditu.

       3. oinarria. Eragiketen eta haien ekintzen onargarritasuna.

       1. Eragiketatzat hau hartzen da: mahastizain baten eskabidean sartutako mahasti-lurzati jakin bat berregituratzeko eta birmoldatzeko ekintzen multzoa.

          Horretarako, bide, ubide, ezponda edo beste elementu batzuk egotearen ondorioz mahasti-lurzatiaren zati bat gainerakoetatik bereizita badago, mahasti-lurzati beraren zatitzat hartu ahal izango da, baldin eta elementu horrek ez badu eragozten mahastiaren eragiketa eta maneiua gainerakoarekin batera egitea.

       2. Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren (EB) 2021/2115 Erregelamenduaren 58.1 a) artikuluaren arabera, mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko eragiketak honako prozesu hauetako bat baino ezingo dira izan:

          1. Barietatez aldatzea, baita txertoen bidez ere, eta, bereziki, ingurumenaren kalitatea edo jasangarritasuna hobetzeko klima-aldaketara egokitzeko edo aniztasun genetikoa hobetzeko.

          2. Mahastiak birkokatzea.

          3. Mahastiak kudeatzeko teknikak hobetzea, bereziki ekoizpen jasangarriko sistema aurreratuak sartzea, barnean dela produktu fitosanitarioen erabilera murriztea.

          4. Mahastiak birlandatzea, beharrezkoa denean, arrazoi sanitarioak edo fitosanitarioak direla-eta agintaritza eskudunaren aginduz erauztera behartu ondoren.

       3. Eragiketak urtean behin edo bi urtez behin egin ahal izango dira:

          1. Urtean behingo eragiketa: berregituratzeko edo birmoldatzeko ekintzen multzoa, laguntza eskatu eta hurrengo finantza-ekitaldian amaituko dena.

          2. Bi urtez behingo eragiketa: berregituratzeko edo birmoldatzeko ekintzen multzoa, gehienez ere laguntza eskatu ondorengo bigarren finantza-ekitaldian amaituko dena.

       4. Eragiketek, onargarriak izan daitezen, agindu honen III. eranskineko A zatian ezarritako helburu orokorretako bat bete beharko dute gutxienez, eta, horretarako, eranskinean bertan jasotzen diren eta hurrengo oinarrian zehazten diren gutxieneko ekintzak jaso eta helburu bakoitzari lotutako ezaugarriak bete beharko dituzte.

          Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 12.4 artikuluaren arabera, foru-aldundiek zainduko dute, mahastizainei ekoizpen-sistema jasangarri batera aldatzeko prozesuan laguntze aldera, Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 12.1 artikuluaren a), d) eta g) letretan jasotako ingurumen-helburuengatik ezaugarritzen diren eragiketak eskatzen dituzten onuradun potentzialek sarbidea izatea eragiketa horiek egiteko behar diren ezagutza eta informazioetarako, eta, era berean, ezagutza espezializatuetarako sarbidea ematea horixe eskatzen dutenei.

       5. Birlandaketa-eragiketetan, nahitaezkoa izango da txertaka egiaztatuak erabiltzea.

       6. Mahastiak berregituratzeko edo birmoldatzeko eragiketa egin ondoren, mahasti-lurzatiaren azalerak 0,3 hektareakoa izan behar du gutxienez.

          Horren harira, 0,3 hektareatik beherako azalera eskatzen den eragiketetan, laguntza-eskabidean adierazi beharko dira mahastizaintza-ustiategi berak landatutako mahasti mugakideak, mahasti-lurzati berekotzat hartu behar direnak.

          Barietatea edo gidatze-sistema aldatzeko bakarrik baldin bada eragiketa, gutxieneko azalera hasierako bera izango da.

       7. Mahastizain bakoitzak, gehienez, 25 hektareako azalera eska dezake deialdiko.

       8. Ez dira sartzen laguntza-araubide honen barnean:

          1. Mahastien berritze arrunta, hau da, mahats-orpoak ziklo naturalaren amaierara edo bizitza baliagarrira iritsi direnean, lurzati berean mahats-orpoen laborantza-sistema beraren arabera mahats-barietate bera birlandatzea.

          2. Azken hamar kanpainetan mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko laguntzaz baliatu diren lurzatiak, salbu eta:

             1. Agindu honen 5. oinarriko 3. apartatuaren arabera kudeaketa-teknikak hobetzeko eragiketa bat egiteko bada.

             2. Lurzatiari eragin dioten ezinbesteko kausak edo salbuespenezko inguruabarrak gertatu badira, baldin eta lurzati horretan zegoen ardotarako mahats-barietate bera eta laborantza-sistema bera erabiltzen ez badira, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 2ko (EB) 2021/2115 Erregelamenduaren 58.1 artikuluaren a) letraren iv. zenbakian xedatutakoaren arabera.

                Onuradunak lurzati horretarako laguntzaren azken ordainketa eskatu zuen data hartuko da epe horren hasieratzat.

          3. Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren II. eranskinaren II. zatian jasotako ekintzen kostua. Hauek dira ekintza horiek:

             1. Mahasti baten eguneroko kudeaketa.

             2. Ehizaren, txorien edo txingorraren kalteen aurkako babesa.

             3. Haizetik babesteko heskai edo hormak eraikitzea.

             4. Sarbideak eta igogailuak.

             5. Traktoreak edo edozein motatako garraio-ibilgailuak erostea.

             6. Kutsatutako mahastiak erauztea eta diru-sarrerak galtzea, arrazoi fitosanitarioak edo sanitarioak direla-eta derrigorrean erauzi behar izateagatik.

          4. Landaketa berri baterako baimenarekin landatutako lurzatiak, baimena 2013ko abenduaren 17ko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 1308/2013 (EB) Erregelamenduaren 63. eta 64. artikuluen arabera eman bada, landaketa-datatik hasita lehen bost urteetan.

          5. Landaketa berri baterako baimenarekin egitekoak diren birlandaketak, baimena 2013ko abenduaren 17ko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 1308/2013 (EB) Erregelamenduaren 63. eta 64. artikuluen arabera eman bada.

          6. Ureztatze-sistema bat instalatzea.

          7. Bigarren eskuko materiala.

          8. Lurzatietako erauzketa-kostuak, baldin eta Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2013ko abenduaren 17ko 1308/2013 (EB) Erregelamenduaren 66. eta 68. artikuluen arabera emandakoak diren baina berregituraketa-eragiketa aplikatzean erauzketa egiteagatik sortutakoak ez diren landatzeko baimenak erabiltzen badira lurzati horietan, eta laguntza-eskabidea aurkeztu aurretik egin bazen erauzketa.

          9. Balio erantsiaren gaineko zerga. Horri dagokionez, 905/2022 Errege Dekretuaren 77. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan.

       9. Administrazio-gastuak. 905/2022 Errege Dekretuaren 76. artikuluak ezartzen duena hartuko da kontuan.

       10. Lurzatiak, laguntza-eskabidea egin bada haientzat, gutxienez hamar kanpainaz baliatu behar dira laborantzarako, ordainketa eskatu eta hurrengo kanpainatik hasita.

           Hori betetzen ez bada, laguntzaren onuradunak, ezinbesteko kasuetan edo salbuespenezko egoeretan izan ezik, jasotako laguntza itzuli beharko du, dagozkion legezko interesekin batera.

4. oinarria. Diruz lagundu daitezkeen eragiketa motak. Eragiketen ezaugarriak, lortu nahi diren helburu orokorrak, ingurumen-helburuak eta haiek betetzeko gutxieneko ekintzak.

1. Agindu honen I. eranskinean daude diruz lagundu daitezkeen eragiketak eta eragiketa mota bakoitzean egin daitezkeen ekintzak. Eranskin horretan, gainera, informazio hau dago:

   1. Euskal Autonomia Erkidegoko Nekazaritzako Ingeniari Teknikoen Elkargoak 2022ko abenduan egindako kostu-azterketaren arabera ekintza bakoitza diruz laguntzeko erabil daitekeen zenbatekoa. Unitateko kostuak eta gehienez lagundu daitezkeen kostuak bereizten dira.

   2. Ingurumenaren aldeko ekintza jakin batzuetarako kostu espezifiko gehigarriak, Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren III. eranskineko 1. puntuan ezarritakoaren arabera. Hauek dira ekintzak:

      Sestra-kurbei jarraituz egindako landaketak.

      Key Line sistemari jarraituz egindako landaketak.

      Landare gazteen babesle biodegradagarrien erabilera.

      1. Birlandaketa, gidatze-sistemarekikoa edo gidatze-sistemarik gabekoa.

         Eragiketa hori urterokoa edo bi urtez behingoa izango da. Barietatea aldatu beharko da, edo laborantza-sistema, edo biak, jatorrizko lurzatian zegoenarekiko, non eta mahastiaren kokapena aldatzen ez den.

         Gidatze-sistema aldatzen denean eta aurrerago deskribatzen diren e) ezaugarrietarako ezarritako baldintzak betetzen direnean irizten zaio labore-sistema aldatzen dela.

      2. eranskinean zerrendatutako ekintzak barne hartu ahal izango ditu, eta III. eranskineko A zatian ezarritako helburu orokorretako bat edo gehiago lortu beharko ditu, honako ezaugarri hauetako bat edo batzuk betetzen dituen:

         1. ezaugarria: bere lurralde-eremuko kalitate bereiziko figuretan (JDB edo AGB) sartutako barietateekin egin dadila. Jatorri-deitura babestuak eta agindu hau argitaratzen den unean baimenduta dauden barietateak IV. eranskinean daude; horrek ez du ezertan eragozten jatorri-deitura babestu berriak aitortzea zein lehendik daudenetan aldaketak izatea barietate baimenduei eta eremu geografikoari dagokienez.

         2. ezaugarria: aurreko landaketarekin alderatuta dentsitatea gutxienez % 10 murriztu dadila, landaketa-barrutia aldatuz.

         3. ezaugarria: lehorreko mahatsondora aldatzea ekar dezala edo mahasti-lurzatia lehorrean mantendu dadila. Ezaugarri horrek berekin dakar mahastizainak konpromisoa hartzea hamar kanpainatan ureztatze-sistemarik ez instalatzeko, azken ordainketa eskatu eta hurrengo kanpainatik hasita.

         4. ezaugarria: zapalda bat egin dadila.

         5. ezaugarria: gidatze-sistema jasangarri bat instalatzea sar dadila. Gidatze-sistema jasangarritzat jotzeko, hark aukera eman behar du mahats-mordoak aireztatzeko, eguzkiaren argitan egoteko edo lurzorutik tarte batera egoteko, era horretan gaixotasun gutxiago harrapa daitezen eta, ondorioz, produktu fitosanitarioak gutxiago erabil daitezen. Honako hauek dira Euskal Autonomia Erkidegoaren eremuan jasangarritzat jotzen diren gidatze-sistemak: besorakoa, ontzi bermatua, banakako goratzea, oholesia eta parrala.

         6. ezaugarria: klima-aldaketara egokitzeko edafoklimatikoki egokiagoak diren alderdietara alda dadila kokapena.

         7. ezaugarria: kokapena mendi-eremuetara alda dadila.

         8. ezaugarria: bere lurralde-eremuaren egoera edafoklimatikoetara hobeto egokitzen diren barietateekin egin dadila.

         9. ezaugarria: erauzitako mahasti bat edo gehiago birkokatzea ekar dezala berekin, mahastiak lurzati berean bateratzeko, era horretan lanketa eta bilketa errazteko.

            Diruz lagundu daitezkeen birlandaketa-eragiketek, b), c), d), e), f), g), h) eta i) apartatuetan ezarritako ezaugarriak betetzen dituztenek, Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 12.1 artikuluko ingurumen-helburuak izango dituzte, hurrenez hurren, agindu honen III. eranskinaren B zatian erakusten den moduan. Urriaren 25eko 905/2022 Errege Dekretuaren II-B eranskinean jasotako batzuekin bat datoz eragiketa horiek.

            2. Mahastiak birmoldatzea barietateak aldatuz: makatzean gaintxertatzea edo txertatzea.

               Eragiketa hori urtean behin egingo da, eta makatzean gaintxertatzea edo txertatzea besterik ez da. Material begetalaren kostua eta txertaketa barne hartzen ditu, II. eranskinean zehazten den moduan.

               Hautatutako barietatearen edo barietateen orporik balego hasierako lurzatian lehenagotik, eta, ondorioz, hautatutakoez bestekoak bakarrik aldatu beharko balira, egiatan aldatuko diren orpoen kopurua zehaztu beharko litzateke eskabidean, orpo horien azalera baliokidea adierazita.

Euskal Autonomia Erkidegoan aitortutako jatorri-deitura babestuetako batean sartutako barietateekin egin dadila, bere lurralde-eremuaren barruan.

Era berean, eragiketa mota horien barruan diruz lagundu daiteke edozein barietate-aldaketa egitea, baita barietate bateko klon bat barietate bereko beste klon batez txertoen bidez aldatzea ere, helburu honekin egiten bada besteak beste: landareen gehiegizko indarra murriztea eta gaixotasunekiko erresistentzia areagotzea. Edo diruz lagundu ahal izango da aldaketa, erabilitako landare-materiala ezaugarri nabarmenak erakutsi dituzten mahastietatik lortu bada eta, horregatik, justifikatutzat jotzen bada baliabide genetikoak kontserbatzeko eta garatzeko. Baldin eta frogatzen bada eragiketa horiek onuragarriak direla Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 12.1 artikuluaren a), d), h) edo i) letretan zerrendatutako ingurumen-helburu baterako edo batzuetarako, eragiketon gastua ardoaren nahitaezko ingurumen-konpartimentaziorako kontabilizatu ahal izango da, eta Euskal Autonomia Erkidegoak, horretarako, urriaren 25eko 905/2022 Errege Dekretuaren VIII. eranskinean ezarritakoaren arabera jakinaraziko du.

3. Kudeaketa-tekniken hobekuntza:

   Eragiketa hori urterokoa izango da, eta, hautatutako gidatze-sistemaren eta eraldatu nahi den mahastiaren adinaren arabera, baldintza hauek bete beharko ditu:

   1. Lau urte edo gutxiago dituzten mahastietan, diruz lagundu ahal izango da gidatze-sistema goratua jartzea, barnean direla materiala eta haren instalazioa, baina ez da diruz lagunduko eraldaketarako inausketa, edozein dela ere aukeratutako gidatze-sistema.

   2. Edalontzi-itxurako formazio-sistema duten 4 urtetik gorako mahastietan, zeinetan ontzi bermatuko gidatze-sistema bat instalatuko baita, besorako edo banakako goratzean ezarria, kontuan hartuta eraldatze-inausketak ez duela eskatzen aurretik zegoen formazioaren besoak kentzea, diruz lagundu ahal izango da gidatze-sistema jartzea, barnean direla materiala eta haren instalazioa, baina ez eraldaketarako inausketa.

   3. Edalontzi-itxurako formazio-sistema duten 4 urtetik gorako mahastietan, zeinetan besorako gidatze-sistema bat instalatuko baita eta, gainera, edalontzi-itxurako formaziotik sobera dauden besoak kentzea dakarren eraldatze-inausketa bat egin behar baita, diruz lagunduko dira bai besorako gidatze-sistema instalatzeko ekintza, bai gidatze-sistema eraldatzeko inausketa ere.

   4. Lau urtetik gorako mahastietan, zeinak parral formazio-sisteman egonik besorako edo banakako goratze sistemara aldatuko baitira, diruz lagunduko dira, bai hautatutako gidatze-sistema instalatzeko ekintza, bai gidatze-sistema eraldatzeko ekintza. Azken horren barruan, aurreko gidatze-sistemaren materiala kentzeko lana eta inausketa sartzen dira, baldin eta eragiketa horren ondorioz produktu fitosanitarioen premia txikiagoa bada eta aireztapen eta argiztapen hobea lortzen badira.

      2. eranskinean zerrendatutako ekintzak barne hartu ahal izango ditu, eta III. eranskinaren A zatian ezarritako helburu orokorra izan beharko du, baldin eta ezaugarri hau betetzen bada:

      1. ezaugarria: mahats-orpoak lantzeko sistematik gidatze-sistema jasangarriago batera alda dadila. Gidatze-sistema jasangarritzat jotzeko, hark aukera eman behar du mahats-mordoak hobeto aireztatzeko, eguzkiaren argitan gehiago egoteko edo lurzorutik urrunago egoteko, era horretan gaixotasun gutxiago harrapa daitezen eta, ondorioz, produktu fitosanitarioak gutxiago erabil daitezen. Horren harira, gidatze-sistema jasangarriak agindu honen 4. oinarriko e) ezaugarrian jasotakoak dira.

         Diruz lagundu daitekeen kudeaketa-teknikak hobetzeko eragiketak, beretzat zehaztutako l) ezaugarria betetzen duenak, Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 12.1 artikuluaren a) ingurumen-helburua izan behar du, III. eranskinaren B zatian agertzen den moduan.

4. Birlandaketa, arrazoi sanitario edo fitosanitarioak direla-eta agintaritza eskudunaren aginduz behartutako erauzketaren ondoriozkoa.

   Azaroaren 2ko 905/2022 Errege Dekretua argitaratu ondoren, mahastiak birlandatzeko laguntza eman ahal izango zaie mahastia kokatuta dagoen lurralde historikoko agintaritza eskudunak arrazoi sanitario edo fitosanitarioak direla-eta aginduta sail bat erauztera behartuta egon diren mahastizainei, erauzketa derrigortu horretan bete bada Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2016ko urriaren 26ko 2016/2031 (EB) Erregelamenduan eta Landare Osasunari buruzko azaroaren 20ko 43/2002 Legean xedatutakoa (2016/2031 (EB) Erregelamendua, 2016ko urriaren 26koa, Europako Parlamentuarena eta Kontseiluarena, Landare-izurriteen aurkako babes-neurriei buruzkoa, zeinak aldatu egiten baititu Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 228/2013 (EB), 652/2014 (EB) eta 1143/2014 (EB) erregelamenduak eta indargabetu egiten baititu Kontseiluaren 69/464/EEE, 74/647/EEE, 93/85/EEE, 98/57/EE, 2000/29/EE, 2006/91/EE eta 2007/33/EE zuzentarauak).

   Eragiketa hori urtero edo bi urtez behin egin behar da, eta II. eranskinean jasotako ekintzak ere tartean izan daitezke. Eragiketaren helburua birlandatzea bera da.

   Laguntza eskatzeko gehieneko azalerak ez du gaindituko arrazoi sanitario edo fitosanitarioak direla-eta erauztera behartutako sailarena.

   2. Oinarri honen I. eta II. apartatuetan definitutako eragiketak ere, ezarritako ezaugarrietako bat bera ere ez bete arren, diruz lagundu ahal izango dira, baldin eta haien helburu orokorra mahastien ustiapenean lehiakortasuna hobetzea bada, III. eranskinaren A zatiak ezartzen duen moduan. Kasu horretan, eskabidean zehaztu beharko dira helburu hori lortu nahi dela justifikatzen duten ezaugarri bereziak.

   3. 2021eko abenduaren 7ko Batzordearen (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 12. artikuluaren 1. apartatuaren azken paragrafoan ezarritakoaren arabera, laguntza eskatzen dutenek laguntza-eskabidean justifikatu beharko dute beren eragiketak dituen ezaugarriak kontuan hartuta ingurumen-helburuei ekarriko dien onura.

      Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 12.3 artikulua betetzeko, kontuan hartuko dira agindu honen III. eranskinaren B zatian zerrendatutako ingurumen- eta klima-helburuekin lotuta egindako eragiketetarako kostu gehigarriak, Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren III. eranskineko 1. puntuan ezarritakoaren arabera.

      Era berean, diru-sarreren galera kalkulatzeko, kontuan hartuko da agindu honen III. eranskinaren B zatian zerrendatutako ingurumen- eta klima-helburuekin lotuta egindako eragiketak aplikatzearen ondoriozko kostu gehigarria.

   5. oinarria. Eskabideak eta agiriak aurkeztea.

   1. Mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko laguntza-eskabideetan jasota geratuko dira egin nahi diren eragiketak, bai eta horietako bakoitzari dagozkion ekintzak ere, zehaztuta.

      Eragiketatzat hartuko da mahasti-lurzati osoan ekintza berberak egiten badira. Egin beharreko ekintzak ez badira berak mahasti-lurzati guztirako, eragiketa desberdin bakoitzarentzat bere laguntza eskatu behar da.

   2. Eskabideak aurkezteko epea hilabetekoa izango da, agindu honek ondorioak dituen egunetik hasita.

      Eskabidearekin batera, oinarri honen 9. apartatuan ezarritako agiriak aurkeztu behar dira.

   3. Eskabideak elektronikoki aurkeztu behar dira, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen urriaren 1eko 39/2015 Legearen 14. artikuluan, Herritarrei arreta integrala eta kanal anitzekoa emateari eta zerbitzu publikoak baliabide elektronikoen bidez eskuratzeari buruzko ekainaren 20ko 91/2023 Dekretuaren 15. artikuluan eta Nekazaritza Politika Erkidea eta harekin lotutako beste gai batzuk kudeatzeko sistema arautzen dituen abenduaren 23ko 30/2022 Legearen 4. artikuluan xedatutakoa aplikatuz.

   4. Berregituratu edo birmoldatuko den dena delako nekazaritza-ustiategia edo mahasti-lurzatiak zer lurralde historikotan dauden, hango foru-aldundian aurkeztu behar dira eskabideak; hain zuzen, dagokion aldundiaren egoitza elektronikoan. Hauek dira helbideak:

      Arabako Foru Aldundia: https://egoitza.araba.eus/es/-/mahastiak-berregituratu-eta-birmoldatzeko-laguntzak-eskatu

      Bizkaiko Foru Aldundia: https://www.ebizkaia.eus/eu/hasiera

      https:// www.ebizkaia.eus/eus/hasiera

      Gipuzkoako Foru Aldundia: https://egoitza.gipuzkoa.eus/eu/erregistroa

   5. Eskabidearen osteko izapide elektronikoak, jakinarazpenak barne, helbide hauetan egingo dira:

      Arabako Foru Aldundia: https://egoitza.araba.eus/es/-/mahastiak-berregituratu-eta-birmoldatzeko-laguntzak-eskatu

      Bizkaiko Foru Aldundia: https://www.ebizkaia.eus/eu/hasiera

      https:// www.ebizkaia.eus/eus/hasiera

      Gipuzkoako Foru Aldundia: https://egoitza.gipuzkoa.eus/eu/erregistroa

   6. Izapidetze elektronikoa ordezkari baten bidez egin daiteke, eta, horretarako, ordezkaritza hori dagokion administrazio publikoaren Ahalordeen Erregistro Elektronikoan inskribatu behar da.

   7. Laguntza horien eskabide-eredua eskuragarri dago oinarri honen 4. apartatuan adierazitako helbidean, eta haren oinarrizko edukia agindu honen X. eranskinean jasota dago.

   8. Eskabideak banaka edo taldean aurkeztu daitezke. Taldean aurkeztuz gero, dagokion administrazioaren solaskidea izango den pertsona bakar baten bidez aurkeztu beharko da.

      Eskabideak taldean aurkezteko, gutxienez bost eskatzaile behar dira.

   9. Eskatzaileek, laguntza-eskabidearekin batera, informazio eta dokumentazio hau aurkeztu behar dute:

      1. Eskatzailearen identifikazioa:

         1. Pertsona juridikoen kasuan, ordezkari gisa baimendutako pertsonaren identifikazioa.

         2. Taldean egindako eskabideen kasuan, ordezkari gisa baimendutako pertsonaren identifikazioa, bai eta ordezkatutako mahastizainena ere.

      2. Hala badagokio, V. eranskinean (lehenespen-irizpideak) aipatutako baldintzen artean betetzen den edo diren baldintzak betetzen direlako egiaztapena.

      3. Laguntza eskatzeko eragiketa edo eragiketak, bai eta eragiketa bakoitzerako proposatutako ekintzak eta agindu honen II. eranskinaren arabera diruz lagundu daitezkeen kostuak ere.

      4. Eragiketa bakoitzak betetzen duen edo dituen ezaugarriak, agindu honen 3. oinarrian eta III. eranskinaren A eta B zatietan xedatutakoaren arabera.

      5. Zer finantza-ekitalditan eskatuko den eskabidean jasotako eragiketetako bakoitzaren ordainketa.

      6. Eragiketa bakoitzaren eraginpeko eremua, lurzatien hasierako eta berregituratu ondorengo kokapena eta ezaugarriak adierazita (barietateak, formazio-sistemak, landaketa-barrutia, eta abar), bai eta lurzati bakoitzaren SIGPAC barrutien identifikazioa ere.

      7. Berregituratu edo birmoldatu beharreko sailaren jabetzarik ez badu mahastizainak, jabearen baimen bat aurkeztu beharko du, edo, bestela, baliokidea den egiaztagiri bat.

      8. Eskatutako eragiketak mahasti sail bat erauztea badakar, eta laguntza-eskabidea aurkeztu aurretik egin bada erauzketa:

         1. Erauzketa-ebazpenak edo landaketa-baimenak, 2013ko abenduaren 17ko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 1308/2013 (EB) Erregelamenduaren 66. artikuluaren arabera emanak.

         2. Birlandatzeko eskubideen bihurketa-baimenak, 2013ko abenduaren 17ko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 1308/2013 (EB) Erregelamenduaren 68. artikuluaren arabera emanak,

            non eta dokumentazio hori, ordurako, Administrazioaren eskuetan ez dagoen.

            1. Eragiketaren baterako aurrerakina eskatu nahi bada, ordainketa zer finantza-ekitalditan eskatuko den eta zenbatekoa izango den, 9. oinarriaren arabera.

               9. Arrazoi sanitarioak edo fitosanitarioak direla-eta derrigorrean egindako erauzketen ondorengo birlandaketa-eragiketetan, eskatzaileak, gainera, aurkeztu beharko du sail horretako erauzketa hori agintari eskudunak arrazoi sanitarioak edo fitosanitarioak direla-eta behartuta egin duela justifikatzen duen dokumentazioa.

               10. Ordainketa eskatu ondorengo kanpainatik zenbatzen hasita gutxienez hamar kanpainatan mahasti-lurzatia lantzeko konpromisoa.

   10. Foru-aldundiek automatikoki egiaztatuko ditu NANa, IFK, eta zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzarekiko ordainketak egunean dituelako ziurtagiriak. Era berean, uraren arloan eskumena duen agintaritzak (Ebroko Konfederazio Hidrografikoa, Kantauriko Konfederazio Hidrografikoa, edo URA Uraren Euskal Agentzia, dagokion eremu geografikoaren arabera) zuzenean egiaztatuko du ez duela zehapen irmorik baliabide hori legez kanpo erabiltzeagatik.

       Hala ere, eskatzaileak berariaz uka dezake, laguntza-eskabidean, aurreko paragrafoan aipatutako ofiziozko egiaztapenak egiteko inplizituki dagoen baimen hori, eta, hala egiten badu, ziurtagiria edo eskatzen zaion agiria aurkeztu beharko du, betiere urriaren 1eko 39/2015 Legearen 28. artikuluaren 2. apartatuan xedatutakoaren arabera.

   11. Eskatutako dokumentazioa, beste administrazio batean entregatuta badago eta eskatzaileak berariaz deklaratzen badu dokumentazio horretan ez dela aldaketarik egin, aurkeztutzat joko da, 2015eko urriaren 1eko 39/2015 Legearen 28. artikuluaren 3. apartatuan ezarritakoarekin bat. Eskatzaileak adierazi beharko du zer administraziotan eta zer unetan aurkeztu zituen dokumentuak. Edonola ere, eskatzaileak berariaz uko egin diezaioke baimen inplizitu horri laguntza-eskabidean, eta, hala egiten badu, dokumentazioa aurkeztu beharko du.

   12. Nahi den hizkuntza ofizialean aurkeztu daitezke laguntza-eskabidea eta eskatutako agiriak. Era berean, laguntza-eskabidearen ondoriozko jarduketetan, eta prozedura osoan, entitate eskatzaileak hautatutako hizkuntza erabili behar da, Euskararen Erabilera Normalizatzeko azaroaren 24ko 10/1982 Oinarrizko Legean ezarritakoaren arabera.

       Nolanahi dela ere, dokumentazio gehigarria aurkezteko eskatu ahalko da, egoki jotzen bada.

   13. Eskabideak aurkezteko epea amaitu ondoren, eskabideak ez baditu betetzen 3. oinarrian ezarritako baldintzak edo aplikatzekoa den Europako edo Estatuko legediak eskatutako beste edozein baldintza, eskatzaileei hamar eguneko epea emango zaie gabezia hori zuzentzeko edo aurkeztu ez dituzten nahitaezko agiriak aurkezteko, eta ohartaraziko zaie hala egin ezean eskabidean atzera egin dutela iritziko zaiola, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Abeltzaintzako zuzendariak horri buruzko ebazpena eman ondoren hura baita Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzailearen zuzendaria, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen urriaren 1eko 39/2015 Legearen 68. artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz.

   6. oinarria. Lehentasun-irizpideak.

   1. Aurkeztutako eskabideen lehenespen-hurrenkera egiteko orduan, baldintza hauetako bat edo gehiago betetzen diren hartuko da kontuan, eta V. eranskinaren arabera haztatuko da:

      1. Ekoizpen ekologikoa: laguntza eskatzeko epea hasten den egunean mahastizaintzako ekoizpen ekologikoko operadoreen erregistroan inskribatuta daudenak.

      2. Ekoizpen integratua: laguntza eskatzeko epea hasten den egunean mahastizaintzako ekoizpen integratuko operadoreen erregistroan inskribatuta daudenak.

      3. Landareen osasuna kudeatzeko eta produktu fitosanitarioen erabilera jasangarriaren helburua betetzeko asmoz ekoizle elkarte autonomiko egiaztatuengandik (nekazaritzako tratamendu integratuetarako elkarteak edo haien baliokide diren entitateak) izurrite-kudeaketako aholkularitza teknikoa jasotzen duten mahastizaintza-ustiategietako titularrak. Aipatutako entitate baliokide horiek autonomia-erkidegoko araudian behar bezala araututa egon behar dute, eta zehaztu behar dute zer modutan bermatzen den aipatu den helburua betetzen dela.

      4. Gaztea: Eskabidea aurkezteko urtean 40 urte baino gehiago betetzen ez dituztenak. Eskatzailea pertsona juridikoa denean, eta irizpide hori ezin bada zuzenean egiaztatu, baldintza hori bete beharko dute, gutxienez, pertsona juridiko horren barruan erabakitzeko ahalmena duten pertsona fisikoen % 50ek, edo, bestela, hau bete beharko da: irizpide hori betetzen duen edo duten pertsona fisikoek kapital sozialean % 50etik gorako partaidetza izatea, edo haren barruan boto-eskubideen erdiak baino gehiago izatea.

      5. Aurreko urteko asegurua: laguntza-eskabidea aurkeztu aurreko urte naturalean mahastizaintza-ustiategian nekazaritza-asegurua kontratatu dutenak.

      6. Taldeko eskabidea: eskabideak taldean egitea, Administrazioarekiko solaskide bakarraren bitartez.

      7. Titulartasun partekatua: titulartasun partekatuko nekazaritza-ustiategiak, Titulartasun Partekatuko Nekazaritza Ustiategiei buruzko urriaren 4ko 35/2011 Legean aurreikusitakoak.

      8. Lehentasunezko ustiategiak: Nekazaritza Ustiategien Modernizazioari buruzko uztailaren 4ko 19/1995 Legearen definizioari jarraikiz hala direnak.

      9. 1965eko edo lehenagoko landatze-urtea duen mahasti bat erauztea ez dakarten eragiketak.

      10. Emakumea. Titularra emakumezkoa duten nekazaritza-ustiategiak. Eskatzailea pertsona juridikoa denean, eta irizpide hori ezin bada zuzenean egiaztatu, baldintza hori bete beharko dute, gutxienez, pertsona juridiko horren barruan erabakitzeko ahalmena duten pertsona fisikoen % 50ek, edo, bestela, hau bete beharko da: irizpide hori betetzen duen edo duten pertsona fisikoek kapital sozialean % 50etik gorako partaidetza izatea, edo haren barruan boto-eskubideen erdiak baino gehiago izatea.

      11. Azken bost urteetan laguntzaren onuradun izan ez diren nekazaritza-ustiategiak, edo, onuradun izanda ere, laguntza horri ezarritako epearen barruan uko egin diotenak, edo epez kanpo uko egin diotenak edo onartutako eragiketaren bat gauzatu ez dutenak ezinbesteko kausengatik edo salbuespenezko arrazoiengatik.

      12. , m) n) Eskatzailearen mahastien azalera. Tamaina txiki eta ertaineko ustiategien alde egingo da, laguntzak eskuratzeko aukera-berdintasuna errazteko, hiru lurralde historikoetako mahastizaintza-ustiategien batez besteko tamainan alde handia dagoela eta.

          a), b), c), g) eta h) letretan ezarritako irizpideak betetzat joko dira laguntzaren eskatzailea dagokion erregistroan inskribatuta badago laguntza horiek eskatzeko epea hasten den egunean.

          Laguntza-eragiketen onargarritasuna kontrolatzen den bitartean egiaztatuko da lehenespen-irizpideak betetzen direla, eta, betiere, Nekazaritza, Arrantza eta Elikadurako Ministerioko Fruta, Barazki eta Mahastizaintza eta Ardogintzako Zuzendariordetza Nagusiari finantza-beharrak jakinarazi aurretik.

          Eragiketa bat egiteak ez du inola ere behartzen lehenespen-irizpideak betetzera.

          7. oinarria. Funtsen esleipena eta ebazpena.

          1. Onartutako eskabideak ordenatu egingo dira, 6. oinarrian aipatutako lehenespen-irizpideei dagokien haztapena aplikatuta lortutako puntuazioaren arabera.

          2. Euskal Autonomia Erkidegoak honela jokatuko du jakiten duenean Nekazaritza, Arrantza eta Elikadurako Ministerioko Fruta, Barazki eta Mahastizaintza eta Ardogintzako Zuzendariordetza Nagusiak proposatuta Nekazaritzaren eta Landa Garapenaren Arloko Biltzarrak esku-hartze honetarako zer funts esleitu dituen eskabideak aurkezten diren ekitaldiaren («n») ondorengo finantza-ekitaldirako («n+1») eta zer aurrekontu konprometitu duen bi urtez behingo eragiketen kasuan ondorengo bigarren finantza-ekitaldirako («n+2»):

             1. Lehenik eta behin, aurreko paragrafoan «n+1» ekitaldirako aipatutako funtsen esleipenetik beharrezkotzat jotzen diren funtsak hartuko dira, hurrengo finantza-ekitaldian egingo diren uneko edo aurreko ekitaldietako egin gabeko ordaintzei erantzuteko.

             2. Gainerako funtsek osatuko dute deialdi honetan aurkeztu eta onartutako laguntza-eskabide berriak onartzeko erabilgarri dagoen aurrekontua.

                Funts horiek, berriz, honela kudeatuko dira:

                1. Lehenik eta behin, arrazoi sanitario eta fitosanitarioak direla-eta behartuta erauzi ondorengo birlandaketa-eragiketak onartuko dira, halakorik badago, puntuazioaren arabera beherantz ordenatuta, 6. oinarriko a), b), c), d) eta e) lehenespen-irizpideen haztapena aplikatuta lortutako puntuazioan oinarrituta, eta, hori, esleitutako funtsen % 15 gastatu arte.

                2. Bigarrenik, mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko onartutako gainerako eragiketak onartuko dira, bai urterokoak, bai bi urtez behingoak. Erabilgarri dauden funtsak nahikoak badira kalkulatutako laguntza guztien kostuari aurre egiteko, guztiak onartuko dira eta dagokien laguntzaren % 100 aplikatuko zaie.

                3. Aurreko paragrafoko eragiketak finantzatzeko zenbateko osoak aurrekontu erabilgarria gainditzen badu, urriaren 25eko 905/2022 Errege Dekretuaren 11.3 b) artikuluaren arabera jokatuko da, honela:

                   1. Lehenik eta behin, 2 puntutik beherako puntuazioa lortu dutenen artean, behar beste eragiketa ukatuko dira, puntuazio txikienetik hasita eta goranzko ordenan, erabilgarri dagoen zenbatekora egokitu arte aurrekontua.

                   2. Baldin eta aurreko paragrafoan ezarritakoa aplikatu ondoren aurrekontu erabilgarria oraindik ere nahikoa ez bada 2 puntu edo gehiagoko puntuazioa duten eragiketa onargarri guztiak finantzatzeko, onartutako laguntza % 80ra murriztuko da, laguntza teorikoarekiko, 2 eta 14 puntu arteko (biak barne) puntuazioa lortu duten eragiketetan, puntuazio txikienetik hasita eta goranzko ordenan, eskuragarri dagoen zenbatekora egokitu arte aurrekontua.

                   3. Baldin eta aurreko paragrafoan ezarritako murrizketa 2 eta 14 puntu arteko (biak barne) puntuazioak dituzten eragiketa guztiei aplikatu ondoren oraindik ere aurrekontu erabilgarria nahikoa ez bada, tarte horretan dauden eragiketei aplikatutako murrizketaren ehunekoa hainbanatuta handituz joango da, erabilgarri dagoen zenbatekora egokitu arte.

                      Baldin eta oinarri honetako b) 3 apartatuan jasotako kasuak aplikatu ondoren eragiketen puntuazioan berdinketa badago, laguntzaren zenbateko handieneko eragiketei emango zaie lehentasuna.

             3. Nolanahi ere, «n» urteko deialdiko laguntza-eskabide berrien bi urtez behingo eragiketak behin betiko onartzeak ezin izango du konprometitu «n+1» finantza-ekitaldirako jasotako esleipenaren % 50 baino gehiagoko aurrekontua «n+2» finantza-ekitaldirako.

             4. Euskal Autonomia Erkidegoari aurrekontu gehigarri bat esleitzen bazaio urriaren 25eko 905/2022 Errege Dekretuaren 12. artikuluaren 4. apartatuan deskribatutako funtsak egokitu ondoren, aurrekontu gehigarri hori honako hauetara bideratuko da, ordenan eta funtsak amaitu arte:

                1. Eragiketei aplikatutako ordainketa proportzionala % 100eraino handitzea, puntuazio-mailaren arabera, murrizketak aplikatzeko jarraitutako ordenari alderantziz jarraituz, aurrekontua zenbateko erabilgarrira egokitu arte.

                2. Bukatutako eragiketak ordaintzea, baita hurrengo finantza-ekitaldian amaitzea aurreikusita zeudenak ere, baldin eta onuradunak azken ordainketa-eskaera aurkeztu badu eta dagozkion administrazio-kontrolak eta tokian bertakoak egin badira.

                3. Onartutako eragiketen aurrerakinak ordaintzea, baita hurrengo finantza-ekitaldian ordaintzea aurreikusita zeudenak ere.

          3. Aurreko paragrafoetan deskribatutako prozesua amaitu ondoren, eta Euskal Autonomia Erkidegoko 2024ko ekitaldirako aurrekontuetan kreditu egokia eta nahikoa badago, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Abeltzaintzako zuzendariak, Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzailearen zuzendari den aldetik, eskatutako eragiketak onartzeko edo ukatzeko ebazpen bakarra emango du.

             Lehia-konkurrentziako prozeduraren ebazpena, urriaren 1eko 39/2015 Legearen 45. artikuluaren 1. apartatuko b) letran xedatutakoaren arabera, EHAAn argitaratuko da, eta argitalpena jakinarazpentzat hartuko da.

             Hala ere, ebazpena Araba, Bizkai eta Gipuzkoako foru-aldundietan nekazaritzaren arloan eskumena duten zuzendaritzetara bidaliko da, interesdunei banan-banan jakinaraz dakien. Nolanahi ere, lehenik egiten den jakinarazpenaren data hartuko da jakinarazpen-datatzat.

             Eskabideak ordezkari baten bidez modu kolektiboan aurkeztu badira ere, eragiketa kolektiboetako kide bakoitzari banakako ebazpena emango zaio.

          4. Ebazpenak informazio hau jaso beharko du, gutxienez:

             1. Aintzat hartutako eskabideei dagokienez:

                1. Onuradunen izena edo sozietate-izena, eta IFK edo NANa.

                2. Eragiketa kolektiboetan, haien ordezkariaren izena edo sozietate-izena, eta IFK edo NANa.

                3. Onuradun bakoitzarentzat sartuta dauden lurzatiak, eta horietako bakoitzean egingo diren ekintzak.

                4. Lortutako puntuazioa.

                5. Onartutako eragiketak egikaritzeko epea.

                6. Emandako dirulaguntzaren zenbatekoa.

             2. Aintzat hartu ez diren eskabideei dagokienez:

                1. Eskatzaileen izena edo sozietate-izena, eta IFK edo NANa.

                2. Laguntza ukatzeko arrazoiak.

          5. Dirulaguntza jasotzeko, ezinbestekoa izango da Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorrak eta haren organismo autonomoek ematen dituzten izaera bereko laguntzen edo dirulaguntzen babesean hasi den eta izapidetzen ari den edozein itzulketa- edo zehapen-prozedura amaitzea.

          6. Ebazpena gehienez ere sei hilabeteko epean eman eta jakinaraziko da, oinarri honen 2. apartatuan aipatutako Nekazaritzaren eta Landa Garapenaren Arloko Biltzarra egin eta hurrengo egunetik hasita.

          7. Aipatutako arloko biltzarra egin eta hurrengo egunetik sei hilabete igaro badira eta berariazko ebazpenik ez badago, interesdunek pentsatu beharko dute ukatu zaiela eskabidea, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen urriaren 1eko 39/2015 Legearen 25. artikuluan xedatutakoaren arabera.

          8. Prozeduraren ebazpenaren aurka, gora jotzeko errekurtsoa aurkeztu ahal izango diote interesdunek Nekazaritzako, Arrantzako eta Elikagai Politikako sailburuordeari, hilabeteko epean, ebazpenaren jakinarazpena jaso eta hurrengo egunetik aurrera, edo hiru hileko epean administrazio-isiltasunaren ondorioak gertatu eta hurrengo egunetik aurrera, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen urriaren 1eko 39/2015 Legearen 121. eta 122. artikuluekin bat.

          9. Eskatzaileak hilabete izango du, laguntza onartzeko ebazpena jakinarazten denetik, onartutako eragiketei uko egiteko eta ukoa aurkezteko.

          10. Ex ante kontrola egin aurretik ezin izango da inolako ekintzarik hasi.

          8. oinarria. Laguntzaren kalkulua.

          1. Laguntzak bi zati izango ditu: mahastizainentzako konpentsazio bat, eragiketa gauzatzeak eragindako diru-sarreren galeragatik, oinarri honen 2. apartatuan eta VII. eranskinean ezarritako xedapenekin bat etorriz; eta eragiketa hori egitean izandako kostuetarako ekarpen bat, oinarri honen 4. apartatuan eta VIII. eranskinean ezarritako xedapenekin bat etorriz.

          2. Diru-sarrerak galtzeagatik ematen den konpentsazioan bi kasu daude:

             1. Birlandatze-eragiketetan mahatsondo zaharrak eta berriak aldi berean egotea gehienez ere hiru urtez. Epe hori amaitu baino lehen erauzi beharko da jatorrizko landaketa, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 2ko (EB) 2021/2115 Erregelamenduaren 59.1 artikuluan ezarritakoaren arabera.

             2. Dagokion diru-sarreren galeraren % 33rainokoa ere izan daitekeen konpentsazio ekonomikoa, gehienez ere hiru kanpainatan. Konpentsazio hori kalkulatzeko, biderkatu beharko dira eragiketa motaren arabera VII. eranskinean ezarritako 1. koefizientea eta lurralde-eremu bakoitzerako kalkulatutako diru-sarreren galera. Diru-sarreren galera honela kalkulatuko da lurralde-eremu bakoitzean: datuak dauden azken hiru kanpainetako mahatsaren batez besteko prezioa bider batez besteko errendimendua. 2024ko deialdirako balioak agindu honen VI. eranskinean jasotakoak dira.

          3. Honako hauek ez dute izango diru-sarrerak galtzeagatiko konpentsaziorako eskubiderik:

             1. Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2013ko abenduaren 17ko 1308/2013 (EB) Erregelamenduaren 66. eta 68. artikuluen indarrez emandako landaketa-baimen baten laguntzarekin berregituratutako sailek, laguntza-eskabidea aurkeztu aurretik egindako erauzketa baten bidez sortu direnean.

             2. Arrazoi sanitario edo fitosanitarioak direla-eta behartuta egindako erauzketa-eragiketek, Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren II. eranskinaren II. zatian ezarritakoaren arabera.

          4. Mahastiak berregituratzeko eta birmoldatzeko eragiketen kostuetarako laguntza soilik II. eranskinean jasotako ekintzetarako eman ahal izango da, VIII. eranskinean ezarritakoaren arabera.

             Zenbatekoa kalkulatzeko, eragiketen kostuei laguntza-ehuneko hauek aplikatu beharko zaizkie:

             1. % 50, arrazoi sanitario edo fitosanitarioak direla-eta behartuta erauzi ondorengo birlandaketa-eragiketetarako. Arrazoi hori dela-eta egindako eragiketa guztietan aplikatzen da.

             2. % 50, onuradunek honako irizpide hauetako bat betetzen duten eragiketetarako (salbu eta arrazoi sanitario edo fitosanitarioak direla-eta behartutako erauzketa dutenak):

                1. Ekoizpen ekologikoko operadoreen erregistroan inskribatuta egotea, mahastien laborantzan.

                2. Ekoizpen integratuko operadoreen erregistroan inskribatuta egotea, mahastien laborantzan.

                3. 6 c) oinarriaren arabera, nekazaritzako tratamendu integratuetarako elkarte bateko edo haien pareko bateko kide izatea.

                4. Eskabidea aurkezten den urtean 40 urte baino gehiago ez betetzea.

                5. Laguntza-eskabidea aurkeztu aurreko urte naturalean mahastizaintza-ustiategian nekazaritza-asegurua kontratatuta edukitzea.

             3. % 45, aurreko ataletan aipatu ez diren gainerako eragiketetarako.

                Eragiketa motaren araberako kostuetarako ekarpena VIII. eranskinean definituta dago, eta, horren kalkulua egiteko, egindako kostuen guztizko balioari eragiketa motaren arabera ezarritako 2. koefizientea aplikatuko zaio.

          5. Egindako kostuetarako laguntza honela kalkulatuko da:

             1. Onuradunek ekintza hauetarako aurkeztutako egiaztagiriak oinarri hartuta:

                Zapaldak egitea.

                Harrizko hormen bidez zapaldak egitea.

                Lurzorua desinfektatzea.

                Sestra-kurbei jarraituz landatzeak ingurumenean duen kostu gehigarria.

                Key Line sistemari jarraituz landatzeak ingurumenean duen kostu gehigarria.

                Ekintza horietarako, II. eranskinean adierazitako kostua gehienez lagundu daitekeen kostutzat hartuko da. Laguntza kalkulatzeko, VIII. eranskinean ezarritako laguntza-ehunekoa aplikatuko zaie (2. koefizientea aplikatuz) II. eranskinean ekintza bakoitzerako ezarri diren zenbateko maximoei, edo, dagokion zenbatekoa maximoa baino txikiagoa bada, benetan egindako eta faktura eta ordainketa-egiaztagiri bidez egiaztatutako gastuari.

                Ordaintzeko modu horretan, ez da onartuko gauzazko ekarpenen justifikazioa: gastua fakturen bidez bakarrik egiaztatu ahal izango da.

             2. Baremo estandar unitarioak aplikatuz. Laguntza kalkulatzeko modu hori II. eranskineko gainerako ekintza guztiei aplikatuko zaie, eta bertan adierazitako zenbatekoen arabera kalkulatuko da. Laguntza kalkulatzeko, VIII. eranskinean ezarritako laguntza-ehunekoa aplikatuko zaie (2. koefizientea aplikatuz) II. eranskinean ekintza bakoitzerako ezarri diren zenbatekoei.

          6. Laguntzen onuradunek aurkeztutako egiaztagirietan oinarrituta ordainduko diren ekintzetarako, aurkeztutako kostuen onargarritasuna ere ebaluatuko da, merkatuko prezio normalak gainditzen ez dituztela egiaztatuz eta kostu horiek guztiak neurritsuak direla egiaztatuz.

          9. oinarria. Aurrerakinak.

          1. Laguntza honen eskatzaileek hasieran onartu zaien laguntzaren aurrerakina eska dezakete, baina eskabidean adierazi behar dute, agindu honen 5. oinarrian xedatutakoaren arabera.

          2. Eskabidean, ordainketa zer finantza-ekitalditan eskatuko den adierazi behar da, eta dagokion zenbatekoa. Emandako aurrerakinaren zenbateko guztia gastatu behar da, eskabidean adierazitako finantza-ekitaldiaren ekainaren 30a baino lehen.

             Lurzati baten azalerak hondamendi natural bat edo hondamendi naturalen pareko klima-fenomeno bat jasan badu, agintaritza eskudunek aitortua Batzordearen 2014ko ekainaren 25eko 702/2014 (EB) Erregelamenduaren 2. artikuluaren 9. eta 16. apartatuen arabera, agintaritza eskudunak aldatu ahal izango du aurrerakinaren zenbatekoa gastatzeko epea (702/2014 (EB) Erregelamendua 2014ko ekainaren 25ekoa da, Batzordearena, zeinetan, ezinbesteko kasuetan edo salbuespenezko egoeretan izan ezik, deklaratzen baitira, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 107. eta 108. artikuluak aplikatuz, laguntza-kategoria jakin batzuk nekazaritza- eta basogintza-sektoreetan eta barne-merkatuarekin bateragarriak diren landa-eremuetan).

             Halaber, agintaritza eskudunak alda dezake epe hori, egitekoak diren eragiketak ezin badira egin landare-materialaren arazo fitosanitarioen ondorioz; dagokion agintaritza eskudunak egiaztatutako erakunde batek ziurtatu behar du arazo horiek daudela.

          3. Aurrerakina ezin da izan inbertsio guztiaren % 80 baino handiagoa.

          4. Aurrerakina ordainduko da baldin eta onuradunak gutxienez aurrerakinaren zenbatekoaren adinako bermea eratu badu erakunde ordaintzailearen alde, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 2ko (EB) 2021/2116 Erregelamenduaren 64. artikuluaren arabera, eta Batzordearen (EB) 2022/127 Erregelamendu Eskuordetuaren IV. kapituluaren arabera, zeinak Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2021/2116 Erregelamendua osatzen baitu honako hauekin: erakunde ordaintzaileei eta beste organo batzuei buruzko arauak, finantza-kudeaketa, kontuen likidazioa, bermeak eta euroaren erabilera.

          5. Bermea exekutatu egingo da Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzaileak egiaztatzen duenean dagokion esku-hartzearekin lotutako betebeharren bat ez dela bete, edo betebehar horiek epe jakin bati lotuta daudenean eta epe hori gainditu denean, Batzordearen 2021eko abenduaren 7ko (EB) 2022/127 Erregelamendu Eskuordetuaren 24. artikuluan ezarritakoaren arabera.

             Araudian aurrerakinaren zenbatekoa gastatzeko ezarritako epea betetzen ez denean ere exekutatuko da bermea, ezinbesteko kasuetan edo salbuespenezko inguruabarretan izan ezik.

          6. Bermea askatu egingo da Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzaileak egiaztatzen duenean ezarritako betebehar guztiak bete direla eta ondorioztatzen duenean aurrerakinaren zenbatekoa txikiagoa dela Batasunak egin diren eragiketetara bideratutako ekarpenari dagozkion gastu errealena baino.

          10. oinarria. Onuradunen eragiketen aldaketak.

          1. Hasieran onartutako eragiketetan aldaketak egitea eska dezakete onuradunek. Aldaketa horiek bi motatakoak izan daitezke:

             1. Aldaketa handiak; horiek eragiketaren azken ordainketa eskatu aurretik eskatu behar dira, eta, betiere, azken ordainketa egin baino lehenago tokian bertan egin beharreko kontrolak egin aurretik.

                Aldaketa handiak egin aurretik, dagokion foru-aldundiaren berariazko baimena behar da, laguntza horiek kudeatzen dituen organoa den aldetik.

                Gainera, ekintzen aldaketa handien kasuan, ordainketa laguntzen onuradunek aurkeztutako egiaztagirietan oinarrituta egin behar denean, aurkezten diren ekintza aldatuaren kostuak onargarriak diren ere ebaluatuko da, merkatuko prezio normalak gainditzen ez dituztela egiaztatuz eta kostu horiek guztiak neurritsuak direla egiaztatuz.

                Eragiketa batean sartutako ekintza bat ez egikaritzea aldaketa handitzat hartuko da beti.

                Aldaketa handiek, onartuak izateko, baldintza hauek bete beharko dituzte nahitaez:

                1. Ez dute arriskuan jartzen eragiketaren helburu orokorra, III. eranskinaren A zatian adierazia, edo, eragiketa batek bere ezaugarriak direla-eta helburu orokor bat baino gehiago badu, ez dituzte horiek guztiak arriskuan jartzen.

                2. Eragiketaren edo onuradunaren onargarritasunean ez dute aldaketarik eragiten.

                3. Aurreko hautaketa-prozesuan laguntza-eskabideak jaso zuen puntuazioan aldaketarik ez eragitea, baldin eta eskabideak onartuak izateko gutxieneko puntuazioaren azpitik geratzea badakar.

             2. Aldaketa txikiak; IX. eranskinean jasotako bat izan daiteke.

                Aldaketa txikiek ez dute berariazko baimenik behar egikaritu aurretik. Hala ere, dagokion foru-aldundiari jakinarazi beharko zaizkio, laguntza horien organo kudeatzailea izanik, eragiketaren azken ordainketa eskatu aurretik, eta, betiere, azken ordainketa egin baino lehenago tokian bertan egin beharreko kontrolak egin aurretik.

          2. Hasieran onartutako aurrekontuak handitzea dakarten aldaketa handiek eta txikiek ez dute ekarriko onartutako laguntza handitzea.

             Hasieran onartutako aurrekontuak murriztea dakarten aldaketa handiek zein txikiek eman diren laguntzak proportzionalki murriztea ekarriko dute.

          3. Aldaketak eskatzeko epea onarpen-ebazpena jakinarazi eta hurrengo egunean hasiko da, eta ordainketa-eskabidea aurkezten den ekitaldiko maiatzaren 31n amaituko.

          4. Eskabidea onartzearen ondoriozko eskubideak eta betebeharrak beste mahastizain bati subrogatzeko baimena eman ahal izango da, baldin eta mahastizain horrek bere gain hartzen baditu eskabidea onartu zitzaion mahastizainak subrogatutako lurzatietan hartutako konpromisoak.

          11. oinarria. Laguntzak ordaintzeko prozedura.

          1. Eragiketa bakoitza amaitu ondoren, onuradunak laguntza ordaintzeko eskaera edo jakinarazpena aurkeztu behar dio dagokion foru-aldundiari, eragiketa amaitu den finantza-ekitaldiko urriaren 16tik ekainaren 30era bitartean.

             Ordainketa-eskaerekin batera, agiri hauek aurkeztu behar dira:

             1. Laguntza onuradunek aurkeztutako egiaztagirietan oinarrituta ordainduko den ekintzetan, laguntza kalkulatzeko eta kostuen azterketaren arabera lagun daitezkeen gehieneko zenbatekoak eguneratzeko oinarritzat erabiliko diren fakturak eta egiaztagiriak.

             2. Laguntza kostu unitarioen baremo estandarretan oinarrituta ordainduko den ekintzetan, eragiketa egin izanaren frogagiriak, barnean direla fakturak eta ordainagiriak, zeinek balioko baitute kostuen azterketaren zenbateko unitarioak eguneratzeko.

          2. Foru-aldundiek, ondoren, administrazio-kontrolak eta tokian bertakoak egingo dituzte, eta berregituratu edo birmoldatu den eta, hala badagokio, erauzi den azalera kalkulatuko da, 2021eko abenduaren 7ko Batzordearen (EB) 2022/126 Erregelamendu Eskuordetuaren 42. artikuluan ezarritakoaren arabera.

             Dagokion foru-aldundiak kontrolen txostena egingo du, bai eta ordainketa-eskaera baiesteko edo ezesteko proposamena ere.

          3. Aurrekoa oinarri hartuta, eta beharrezkoak diren egiaztapenak egin ondoren, Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzaileko zuzendariak ebazpena emango du. Horren bidez, onuradunaren ordainketa-eskaera onartu edo ukatuko du, eta dagokion ordainketa-ebazpena emango, hala badagokio.

             Araba, Bizkai eta Gipuzkoako lurralde historikoetako foru-organoek, Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzailearen Bulego Likidatzaile Ofiziala diren aldetik, onuradunei emandako laguntzen zenbatekoak ordainduko dituzte, ordainketa egiteko Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzailearen zuzendariak emandako ebazpena betetzeko, abenduaren 9ko 275/2020 Dekretuan xedatutakoarekin bat etorriz. Dekretu horretan ezartzen dira Nekazaritza Bermatzeko Europako Funtsak (NBEF) eta Landa Garapenerako Europako Nekazaritza Funtsak (LGENF) finantzatutako gastuak ordaintzeko erakunde ordaintzailearen antolaketa eta funtzionamendu-araubidea.

          4. Laguntza 8. oinarrian ezarritako xedapenen arabera kalkulatuko da.

          5. Eragiketa batean diruz lagundu daitezkeen ekintzen artean erauzketa sartzen bada eta erauzitako saila mahastizainaren ustiategiari berari badagokio baina EAE ez den beste autonomia-erkidego batean badago, beharrezkoak diren egiaztapenak egiteko eta ekintza horri dagokion laguntzaren kalkulua egiteko behar den informazioa eskatuko zaio erkidego horri.

          6. Ordainketa bakarrean ordainduko zaio laguntza onuradunari, aurrerakina ematen denean izan ezik. Ordainketan, eragiketa horri diru-sarreren galeragatik dagokion konpentsazio ekonomikoaren zenbateko osoa sartu beharko da, konpentsazioa kanpaina batekoa edo gehiagokoa den kontuan hartu gabe.

             Eragiketa baten edo (aurrerakina eskatu bada) saldoaren azken ordainketaren eskaera aurkeztu zen finantza-ekitaldi berean egingo da ordainketa hori, edo gehienez ere urtebeteko epean, ordainketa-eskaera aurkeztu zen egunetik zenbatzen hasita, urriaren 1eko 39/2015 Legearen 22. artikuluan jasotako kasuren bat gertatu ezean.

          7. Azkenean ordaintzen den zenbatekoak ezin du gainditu onartutako zenbatekoa.

          8. Aurrerakina eman den kasuetan, honako hauek hartu behar dira kontuan laguntzaren saldoa ordaindu aurretik:

             1. Aurrerakinaren zenbatekoa behin betiko laguntza baino handiagoa bada, onuradunak bien arteko aldea itzuli beharko du.

             2. Aurrerakinaren zenbatekoa behin betiko laguntza baino txikiagoa bada, onuradunak diferentzia kobratzeko eskubidea izango du, baina behin betiko laguntza osoa ezin da inola ere izan hasieran onartutakoa edo aldatutakoa baino handiagoa.

                12. oinarria. Ageriko akatsa.

                    Agindu honetan aurreikusitako laguntzen ondorioz agintari eskudunei egindako edozein jakinarazpen, eskabide edo eskaera laguntza-eskaera barne zuzendu ahal izango da aurkeztu ondoren, baldin eta ageriko akats materialak, egitezkoak eta aritmetikoak gertatu badira eta agintari eskudunak aitortu baditu.

                13. oinarria. Laguntzen bateragarritasuna.

                1. Mahastizaintzako eta Ardogintzako Esku-hartze Sektorialaren funtsekin ez dira finantzatuko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 2ko (EB) 2021/2115 Erregelamenduaren babespeko Landa Garapenerako Programetan jasotako esku-hartzeak eta 2002ko ekainaren 14ko Batzordearen 1040/2002 (EE) Erregelamenduan jasota dauden neurriak Batzordearen erregelamendu horren bidez, arazo fitosanitarioei aurre egiteko Batasunaren parte-hartze finantzarioaren esleipenari dagozkion xedapenak betetzeko arau partikularrak ezartzen dira, eta 2051/97 (EE) Erregelamendua indargabetzen da, ez eta Europar Batasunaren finantza-tresnen bidez finantzatutako beste neurriak ere.

                2. Aurkeztutako eragiketa edo programa finantzatzeko agindu honetan aurreikusitako dirulaguntzak jasotzea bateraezina izango da xede bererako beste administrazio publiko batzuek edo beste entitate publiko edo pribatu nazional zein nazioarteko batzuek ezartzen duten beste edozeinekin.

                14. oinarria. Foru-aldundietako kudeaketa-organoek erakunde ordaintzaileari egin beharreko komunikazioak.

                    Laguntza hauen kudeaketak urtebetetik gorako garapena duenez eta NBEF funtsen hainbat finantza-ekitaldi hartzen dituenez, foru-aldundien kudeaketa-organoek Eusko Jaurlaritzako Erakunde Ordaintzaileari egin beharreko jakinarazpenetarako epeak ezartzen dira. Epeek «n» urteari egiten diote erreferentzia, deialdiaren urteari; agindu honen kasuan, 2024. urtea. Hauek dira:

                1. «n» urteko deialdiari dagozkion eskabide onargarri berrien finantza-beharrak: urte bereko apirilaren 26an jakinaraziko dira beranduenez.

                2. «n» urteko uztailaren 10a eta irailaren 10a baino lehen, jakinarazpen bana bidaliko da «n» finantza-ekitaldiko urriaren 15a baino lehen gastatzekoak diren aurreko deialdietako funtsen aurreikuspenari buruz.

                3. «n» finantza-ekitaldiko urriaren 16tik irailaren 30era bitartean, foru-aldundiek beren lurralde historikoari dagozkion ordainketa-proposamenak bidaliko dizkiote erakunde ordaintzaileari, «n» finantza-ekitaldiko urriaren 15a baino lehen ordaindu beharrekoenak, egindako kontrolei buruzko txostenekin batera.

                4. «n» finantza-ekitaldiari dagokion kontrolen txostena «n+1» ekitaldiko urtarrilaren 10a baino lehen helaraziko da.

                15. oinarria. Kontrolak.

                1. Kontrol-jarduketa eraginkorrak egingo dira Europar Batasunaren finantza-interesen babesa bermatzeko.

                2. Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzaileak kontrol-plan autonomiko bat ezarriko du, Nekazaritza Bermatzeko Espainiako Funtsa organismo autonomoak egindako Kontrolen Plan Nazionalaren irizpide orokorrei egokitua, bat etorriko dena Batasuneko araudian zehaztutako irizpideekin, bai eta Plan Estrategikoko esku-hartzeak eta Nekazaritza Politika Erkideko beste laguntza batzuk kudeatzeko eta kontrolatzeko sistema arautzen duen abenduaren 27ko 1047/2022 Errege Dekretuaren 70. artikulutik 84.era bitartekoetan (biak barne) eta 94. artikuluan adierazitakoarekin ere.

                3. Kontrol-jarduera guztiak eta haien emaitza kontrol-txosten batean erregistratu beharko dira. Hautemandako akatsen berri emango zaie onuradunei, eta, hala badagokio, hartu beharreko neurri zuzentzaileen berri ere bai.

                16. oinarria. Laguntza murriztea eragiketa bat osorik ez egikaritzeagatik.

                1. Onartutako edo, hala badagokio, aldatutako eragiketa batean jasotako ekintzaren bat gauzatzen ez bada eta hala egiaztatzen bada, oinarri honetan ezarritakoa kontuan hartuta ordainduko da laguntza, otsailaren 28ko 147/2023 Errege Dekretuaren 44. artikuluan aurreikusitakoarekin bat etorriz.

                2. Ezinbesteko kausak edo salbuespenezko inguruabarrak direla-eta ekintza bat edo gehiago egikaritu ez badira, azken laguntza honela kalkulatuko da: erabat egikaritu diren banakako ekintzei dagozkien zenbatekoak batuta, eta, partzialki egikaritutako ekintzarik badago, egikaritutako zati proportzionala batuta, zati bat ez egikaritzea ezinbesteko kausen edo salbuespenezko inguruabarren ondorio izan bada.

                3. Ekintza bat edo batzuk ezinbesteko kausez edo salbuespenezko inguruabarrez bestekoen ondorioz egikaritu ez badira edo partzialki egikaritu badira, baina eragiketaren helburu orokorra edo orokorrak bete badira, azken laguntza era honetan murriztuko da: erabat egikaritu ez diren edo partzialki egikaritu diren ekintzei dagokien zenbatekoaren % 100eko zehapena aplikatuz. Hau da, azken laguntza honela kalkulatuko da: erabat egikaritu diren banakako ekintzei dagozkien zenbatekok batuz, eta egikaritu ez diren edota partzialki egikaritu diren ekintzei legokiekeen zenbatekoa kenduz.

                4. Ekintza bat edo batzuk ezinbesteko kausez edo salbuespenezko inguruabarrez bestekoen ondorioz egikaritu ez badira edo partzialki egikaritu badira, eta, gainera, eragiketaren helburu orokorra bete ez bada, ez da dirulaguntzarik emango.

                5. Murrizketa horiek aplikatuz gero, eta aurretik banakako ekintzetarako laguntzarik ordaindu bada, ekintza horiei dagozkien zenbatekoak eta interesak itzultzeko eskatuko da.

                6. Horretarako, Nekazaritza eta Abeltzaintzako zuzendariak, Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzailearen zuzendari den aldetik, dagokion ebazpena aldatzeko ebazpena emango du, emandako dirulaguntzaren zenbatekoak oinarri berrira egokitzeko, eta, hala badagokio, abenduaren 17ko 698/1991 Dekretuak arautzen duen itzulketa-prozedura hasiko du.

                17. oinarria. Dirulaguntzaren beste murrizketa batzuk.

                1. Ordainketa egiteko kontuan hartuko den azalera tokian bertan kontrolak eginez zehaztu behar da, abenduaren 27ko 1047/2022 Errege Dekretuak 94.11 artikuluan ezarritakoaren arabera.

                   Ordainketa egiteko kontuan hartuko den azalera ez badator bat laguntza onartzeko kontuan hartu zenarekin, laguntzaren zenbatekoa behin betiko kalkulatzeko, bi azaleren arteko aldeari erreparatuko zaio, honela:

                   1. Alde hori % 20koa edo txikiagoa bada, tokian bertan egindako kontrolek zehaztutako azaleran oinarrituta kalkulatuko da laguntza.

                   2. Alde hori % 20tik gorakoa bada, baina % 50ekoa edo txikiagoa, tokian bertan egindako kontroletan zehaztutako azalerari egiaztatu den aldea halako bi kenduta geratzen den azaleran oinarrituta kalkulatuko da laguntza.

                   3. Aldea % 50etik gorakoa bada, onuradunak laguntza jasotzeko eskubidea galduko du.

                2. Onartutako laguntza-eskaeran adierazitako finantza-ekitaldiko ekainaren 30a baino geroago aurkezten badu onuradunak eragiketa baten azken ordainketa-eskabidea, laguntza % 20 murriztuko da.

                   Laguntza-eskabidea aurkeztu ondoko bigarren finantza-ekitaldiko ekainaren 30a baino geroago aurkezten bada ordainketa-eskabidea, onuradunak galdu egingo du laguntza kobratzeko eskubidea.

                   Aurrekoa gorabehera, atzerapena ezinbesteko arrazoiei edo salbuespenezko inguruabarrei zor bazaie, ez dira aplikatuko apartatu honetan jasotako laguntza-murrizketak.

                3. Aurrerakina eskatu den kasuetan, onuradunak onartu den laguntza-eskabidean adierazitako finantza-ekitaldiko ekainaren 30a baino geroago aurkezten badu aurrerakina ordaintzeko eskabidea, laguntza % 20 murriztuko da, ezinbesteko kasuetan edo salbuespenezko inguruabarretan izan ezik.

                4. Diru-sarrerak galtzeagatiko konpentsazioa mahatsondo zahar eta berriak batera egotearen bidez ezarri den birlandaketa-eragiketetan, jatorrizko landaketa ez bada erauzi baterako aldia amaitzean, onuradunak itzuli egin beharko ditu jasotako laguntza eta legezko interesak, eta horrek ez du eragozten, gainera, hari mahasti-landaketen araudiko zehapenak ezartzea.

                5. Aurrerakina eskatu den eragiketetan, dagokion bermea exekutatuko da urriaren 25eko 905/2022 Errege Dekretuaren 79.4 artikuluan ezarritako kasuetan.

                6. Urriaren 25eko 905/2022 Errege Dekretuaren 16.6 artikuluan ezarritako iraunkortasun-baldintzak betetzen ez direnean, onuradunak jasotako laguntza itzuli beharko du, legezko interesekin batera, ezinbesteko kasuetan edo salbuespenezko inguruabarretan izan ezik.

                7. Onuradunak, birlandaketa-eragiketa bat egiten duenean, landaketa-sistemarekin edo gabe, agindu honen 4.1.I oinarriko c) ezaugarrian ezarritako ezaugarria betetzen duena eta sinatutako konpromisoa betetzen ez duena, jasotako laguntza itzuli beharko du, legezko interesekin batera.

                   Horretarako, Nekazaritza eta Abeltzaintzako zuzendariak, Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzaileko zuzendari den aldetik, laguntza jasotzeko eskubidea galtzeari buruzko ebazpena emango du, eta abenduaren 17ko 698/1991 Dekretuan aurreikusitako prozedura aplikatuko da.

                18. oinarria. Iruzurra eta interes-gatazka.

                    Batasunaren eta Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren finantza-interesak babesteko, erakunde ordaintzaileak iruzurraren aurka borrokatzeko politika indartuko du NBEF funtsekin finantzatzen diren NPEren esku-hartzeen eremuan.

                    Ondore horietarako, honako hauetan xedatutakoa aplikatuko da: abenduaren 27ko 1046/2022 Errege Dekretua, Nekazaritza Politika Erkidearen Espainiako Plan Estrategikoaren eta Europako NBEF eta LGENF nekazaritza-funtsen gobernantza arautzen duena, eta Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021eko abenduaren 2ko (EB) 2021/2116 Erregelamendua, Nekazaritza Politika Erkidearen finantzaketari, kudeaketari eta jarraipenari buruzkoa eta 1306/2013 (EB) Erregelamendua indargabetzen duena.

                    (Ikus .PDF)